Δημοσιεύθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2025 και ακολούθως μεταφράστηκε στην Ελληνική γλώσσα το Δημόσιο έγγραφο GrecoRC5(2025)13, το οποίο αφορά την έκθεση συμμόρφωσης της Κύπρου στον πέμπτο γύρο αξιολόγησης από την GRECO ο οποίος αφορά την Πρόληψη της διαφθοράς και προώθηση της ακεραιότητας στις κεντρικές κυβερνήσεις (ανώτατες εκτελεστικές αρμοδιότητες) και στα όργανα επιβολής του νόμου.
Η Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς (GRECO) ιδρύθηκε το 1999 από το Συμβούλιο της Ευρώπης για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης των κρατών με τα πρότυπα του οργανισμού για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Η Κύπρος είναι μέλος της GRECO από την 1/5/1999.
Πριν από την έκθεση συμμόρφωσης προηγήθηκε η έκθεση αξιολόγησης της Κύπρου από την GRECO στον πέμπτο γύρο αξιολόγησης. Αυτή η έκθεση αξιολόγησης εντοπίζεται στο Δημόσιο έγγραφο GrecoEval5Rep(2022)6 το οποίο δημοσιεύθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2023.
Στην έκθεση αξιολόγησης έγιναν οι ακόλουθες επισημάνσεις: Παρ.257. Η GET σημειώνει ότι κάποιες πειθαρχικές διαδικασίες μπορούν να διαρκέσουν πολύ (μέχρι δύο χρόνια). Οι αρχές εξηγούν ότι αυτό είναι λόγω του γεγονότος ότι αν και οι ποινικές και πειθαρχικές διαδικασίες μπορούν να τρέχουν παράλληλα, για να ληφθεί μια πειθαρχική απόφαση, πρέπει να ολοκληρωθεί η ποινική διαδικασία, που έχει ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση αυτή. Εκφράσθηκαν επίσης ανησυχίες επί τόπου, σε σχέση με τις πειθαρχικές υποθέσεις για το ότι δεν ήταν δυνατό να χρησιμοποιηθούν τα αποδεικτικά στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από την μονάδα εσωτερικού ελέγχου (P.I.A.S.) στην πορεία των ανακρίσεων της. Αυτή είναι ξεκάθαρα μια χαμένη ευκαιρία. Επιπλέον, θα μπορούσε να αναπτυχθεί μια πιο συστηματική σε αρχή προσέγγιση: πειθαρχικές επιτροπές συγκροτούνται ad hoc για ανώτερους αξιωματούχους ή σε διετή (πιθανώς ανανεώσιμη) βάση για αξιωματούχους χαμηλότερων βαθμών. Αυτό, στην σειρά του, μπορεί να οδηγήσει σε ασυνεπής πρακτική, συμπεριλαμβανομένων όσον αφορά τις κυρώσεις που εφαρμόζονται.
Παρ.258. Η GET είναι πεπεισμένη ότι μπορούν να γίνουν βελτιώσεις στο παρόν σύστημα για να εξασφαλιστεί καλύτερα η αποτελεσματικότητα του. Η ικανότητα της Αστυνομίας να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά και έγκαιρα την κακή συμπεριφορά εντός τις τάξεις της είναι κρίσιμη, συμπεριλαμβανομένου υπό την άποψη της ενίσχυσης των προτύπων της αναμενόμενης συμπεριφοράς και της βελτίωσης της εμπιστοσύνης του κοινού. Η GRECO συνιστά την καθιέρωση μιας διαδικασίας που διασφαλίζει ότι οι υποθέσεις θα τυγχάνουν χειρισμού εντός εύλογου χρονικού πλαισίου και με συνεπή τρόπο και ότι η κακή συμπεριφορά τιμωρείται αποτελεσματικά.
Στην έκθεση συμμόρφωσης έγιναν οι ακόλουθες επισημάνσεις: Σύσταση αρ.22 Παρ.119. Η GRECO συνέστησε να καθιερωθεί μια διαδικασία που να διασφαλίζει ότι οι υποθέσεις αποφασίζονται εγκαίρως και με συνέπεια και ότι ένα παράπτωμα τιμωρείται αποτελεσματικά.
Παρ.120. Οι αρχές αναφέρουν ότι τα προσχέδια τροποποιήσεων των πειθαρχικών κανονισμών της αστυνομίας είναι έτοιμα ούτως ώστε να απλουστεύσουν και να επιταχύνουν τις πειθαρχικές διαδικασίες. Το κείμενο αυτό έχει υποβληθεί στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης. Η υιοθέτηση των τροποποιημένων κανονισμών προβλέπεται να γίνει εντός του 2026.
Παρ.121. Η GRECO λαμβάνει γνώση αυτών των πληροφοριών. Τα προσχέδια τροποποιήσεων, που αποσκοπούν στην απλούστευση και την επιτάχυνση των πειθαρχικών διαδικασιών, δεν έχουν αποσταλεί στην GRECO και βρίσκονται ακόμη σε πρώιμα στάδια. Η GRECO προσβλέπει στη λήψη ενημέρωσης σχετικά με τους τροποποιημένους κανονισμούς εν ευθέτω χρόνω.
Παρ.122. Η GRECO καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η σύσταση αρ.22 δεν έχει εφαρμοστεί.
Συμπεράσματα της GRECO
Παρ.127. Επίσης πρέπει ακόμη να γίνουν βελτιώσεις στο πειθαρχικό σύστημα.
Παρ.128. Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, η GRECO επισημαίνει ότι χρειάζεται να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος εντός των επόμενων 18 μηνών για να επιτευχθεί επαρκές επίπεδο συμμόρφωσης με τις συστάσεις. Σύμφωνα με τον Κανονισμό 31 (αναθεωρημένο δις) παράγραφος 8.2 των Κανόνων Διαδικασίας της, η GRECO καλείτον/την επικεφαλή της αντιπροσωπείας της Κύπρου όπως υποβάλει πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή των εκκρεμών συστάσεων, δηλαδή των συστάσεων iii-vi, ix-xiii, xv-χχ και αρ.22, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026.
Σχόλιο του γράφοντος. Η πιο πάνω έκθεση της GRECO έγινε και δημοσιεύθηκε στις 2/10/2023, όπου μεταξύ άλλων προέκυψε και η σύσταση αρ.22, ως αναφέρεται πιο πάνω. Η έκθεση αξιολόγησης της GRECO στην σύσταση αρ.22 έγινε και δημοσιεύθηκε στις 16/09/2025. Οι αριθμοί δεν λένε ψέματα. Είχαμε την σύσταση αρ.22 στα χέρια μας και για 24 μήνες είχαμε προβεί σε «προσχέδια τροποποιήσεων, που αποσκοπούν στην απλούστευση και την επιτάχυνση των πειθαρχικών διαδικασιών, τα οποία όμως δεν είχαν αποσταλεί στην GRECO και βρίσκονται ακόμη σε πρώιμα στάδια». Αυτό δηλώσαμε στην GRECO.
Η GRECO Evaluation Team (GET) σημειώνει ότι κάποιες πειθαρχικές διαδικασίες μπορούν να διαρκέσουν πολύ (μέχρι δύο χρόνια). Αυτή η επισήμανση, όσον αφορά τον χρόνο περάτωσης πειθαρχικών διαδικασιών, συνάδει με την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση ΑΝΝΥ ΣΙΑΚΑΛΛΗ ν. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, Υπόθεση Αρ. 1509/2009, 21/6/2012 η οποία αφορούσε πειθαρχική διαδικασία αλλά σε δημόσιο υπάλληλο και όχι σε μέλος της Αστυνομίας, όπου λέχθηκαν τα ακόλουθα σχετικά «Αφ΄ εαυτού ο απαιτηθείς χρόνος των δυόμισι ετών για την ενδοτμηματική συνοπτική διερεύνηση υπερβαίνει κατά πολύ τον λογικά απαιτούμενο για μια τέτοια περίπτωση».
Εκπροσωπώ μέλος της Αστυνομίας όπου εναντίον του εκκρεμεί πειθαρχική υπόθεση από το 2019 και ακόμη δεν έχει αρχίσει, όχι εξ΄ υπαιτιότητας του μέλους, αλλά η ηγεσία της Αστυνομίας συνεχίζει να την προωθεί, χωρίς να λαμβάνει υπόψη είτε την νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου είτε τις συστάσεις της GRECO.
Στην πιο πάνω επισήμανση της GET οι αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας εξήγησαν ότι αυτό είναι λόγω του γεγονότος ότι αν και οι ποινικές και πειθαρχικές διαδικασίες μπορούν να τρέχουν παράλληλα, για να ληφθεί μια πειθαρχική απόφαση, πρέπει να ολοκληρωθεί η ποινική διαδικασία, που έχει ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση αυτή.
Δηλαδή οι Κυπριακές αρχές απέδωσαν την καθυστέρηση στην ταυτόχρονη έγερση ποινικής και πειθαρχικής διαδικασίας. Με άλλα λόγια είπαμε στην GRECO ότι αν υπάρχει μόνο πειθαρχική δίκη, τότε σε αυτή την περίπτωση περατώνονται οι υποθέσεις πολύ σύντομα.
Εκπροσωπώ και άλλα μέλη της Αστυνομίας όπου η πειθαρχική δίκη άρχισε το 2021 και μέχρι και σήμερα δεν περατώθηκε και πάλι χωρίς υπαιτιότητα των μελών.
Δημήτρης Απαισιώτης, Δικηγόρος
