Σε ανασκόπηση των πεπραγμένων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με έμφαση στις παρεμβάσεις που έκανε η Κύπρος, προέβη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αργά το βράδυ της Πέμπτης, μετά την ολοκλήρωση των ολοήμερων εργασιών. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης εμφανίστηκε αρκετά ικανοποιημένος, καθώς φαίνεται ότι θέσεις που εξέφρασε υιοθετήθηκαν ή λήφθηκαν σοβαρά υπόψιν, γεγονός που αντανακλάται και στα Συμπεράσματα.
Αναφέρθηκε πρώτα και κύρια στην κυπριακή πρωτοβουλία για τη Γάζα, η οποία φαίνεται να έχει πλέον ιδιαίτερα θερμή αντιμετώπιση από τους θεσμούς, καθώς θεωρείται ότι θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση της ευρωπαϊκής δράσης. Ο Πρόεδρος ανέφερε ότι, το βράδυ της Τετάρτης, στο δείπνο εργασίας με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, στο πλαίσιο της πρώτης συνόδου Αιγύπτου-ΕΕ, ο κ. Σίσι έκανε ειδική αναφορά στην Κύπρο και στην Ελλάδα. Όπως εξήγησε, «εδώ και χρόνια επιμέναμε, τόσο εμείς όσο και η Ελλάδα για την ανάγκη για σύσφιξη των σχέσεων». Τελικά ήρθε το 2024 η επίσκεψη της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και πραγματοποιήθηκε τώρα αυτή η σύνοδός της.
Το θέμα που κυριάρχησε σε αυτή τη συζήτηση ήταν η ανάγκη η ΕΕ να στηρίξει ουσιαστικά το σχέδιο του Αμερικανού Προέδρου για την Γάζα. Όπως επεσήμανε ο κ. Χριστοδουλίδης, «δεν παραβλέπουμε ούτε τις προκλήσεις, ούτε τις δυσκολίες. Είναι το μόνο σχέδιο που υπάρχει ενώπιον μας αυτή τη στιγμή».
Ακολούθως, κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και αφού είχε μεσολαβήσει μία σειρά από παρουσιάσεις της κυπριακής πρωτοβουλίας σε διάφορα πλαίσια, συμπεριλαμβανομένης και αυτής που είχε κάνει η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην τριμερή για την Αίγυπτο, ο Πρόεδρος είπε πως, αξιοποιώντας αυτά που λέχθηκαν από τον Πρόεδρο της γειτονικής χώρας, είχε την ευκαιρία να παρουσίασει την πρότασή του, η οποία αγγίζει την ανθρωπιστική πτυχή και τα θέματα της ανοικοδόμησης και της ασφάλειας, με έξι συγκεκριμένες προτάσεις, «στις οποίες αναφέρθηκα, σημειώνοντας επίσης ποια σημεία του σχεδίου Τραμπ συμπληρώνουν», όπως είπε. Δήλωσε, μάλιστα, πως πριν από τη μετάβαση στην Αίγυπτο υπήρχε προσυνεννόηση με την Πρόεδρο της Κομισιόν, την Αίγυπτο, το Ισραήλ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για την συγκεκριμένη πρωτοβουλία, την οποία χαιρέτισε και ο βασιλιάς της Ιορδανίας στη σύνοδο των MED9, επισημαίνοντας την ανάγκη να συνεργαστούν όλα τα κράτη της περιοχής, ώστε να πορωθεί η εφαρμογή της πρώτης φάσης του σχεδίου, επειδή κανένας δεν επιθυμεί να επιστρέψουμε στην προηγούμενη κατάσταση πραγμάτων.
«Η υλοποίηση της κυπριακής πρότασης χρειάζεται και την ευρωπαϊκή στήριξη και την αξιοποίηση ευρωπαϊκών μηχανισμών και την συνεργασία των κρατών της περιοχής, με τα οποία είμαστε σε επαφή», εξήγησε ο κ. Χριστοδουλίδης. Διευκρίνισε, ωστόσο, πως μ μέχρι να δημιουργηθούν οι συνθήκες για να αναπτυχθεί η κυπριακή πρόταση, η προσπάθειά μας επικεντρώνεται στον θαλάσσιο ανθρωπιστικό διάδρομο, καθώς «εκείνο που επείγει η απρόσκοπτη παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας». Η Κυπριακή Δημοκρατία, τόνισε στους ομολόγους του, έχει συγκεκριμένη πρόταση και έχει δοκιμαστεί και έχει φέρει αποτελέσματα. Μάλιστα, επί τούτου υπάρχει και συγκεκριμένη αναφορά στα Συμπεράσματα. «Η πρότασή μας σε αυτό το πλαίσιο έχει ιδιαίτερη σημασία και για την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ειδικότερα για την Πρόεδρο της Επιτροπής, η οποία το συζήτησε κατά τη διάρκεια της συνάντησης που είχε με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο», είπε.
Σημείωσε, ακόμη, πως είχε και την ευκαιρία να αναφερθεί στο Σύμφωνο για την Μεσόγειο, υπογραμμίζοντας ότι κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ θα μετουσιωθεί σε συγκεκριμένα έργα και πρωτοβουλίες της ΕΕ, σε συνεργασία με τα κράτη της περιοχής.
Αναφορικά με τα θέματα Άμυνας και Ασφάλειας, ο Νίκος Χριστοδουλίδης χαιρέτισε το γεγονός ότι «η ΕΕ έχει ξεφύγει πλέον από τις συζητήσεις και έχει προχωρήσει σε συγκεκριμένες ενέργειες». Η Κύπρος επανέλαβε τη θέση πως τα χρηματοδοτικά εργαλεία και οι μηχανισμοί της ΕΕ δεν μπορούν να αξιοποιηθούν από χώρες που κατέχουν ή απειλούν την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα κρατών μελών. Ερωτηθείς αναφορικά με την Τουρκία και το πρόγραμμα SAFE, ο Πρόεδρος τόνισε πως «όσον αφορά την τουρκική κρατική αμυντική βιομηχανία, έχει καιρό που αποφασίστηκε ότι μία χώρα για να συμμετάσχει πρέπει να έχει συμφωνία ασφάλειας με την ΕΕ, η οποία προϋποθέτει σύμφωνη γνώμη και των 27». Πρόσθεσε πως επανέλαβε τη θέση αυτή, η οποία γίνεται κατανοητή από τους θεσμούς και τα κράτη-μέλη, υπενθυμίζοντας ότι σε αυτή την παράμετρο είχε αναφερθεί και ο Αντόνιο Κόστα.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στις καταγγελίες που προέβη εναντίον των εταίρων για τις παραβιάσεις των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας από την Τουρκία, επαναλαμβάνοντας πως είμαστε στη διάθεσή τους για να δώσουμε σε όποιον θέλει αυτές τις πληροφορίες. Επεσήμανε ότι οι κυρώσεις θα πρέπει να τυγχάνουν εφαρμογής από όλα τα κράτη του ΝΑΤΟ και αυτοί που θέλουν να γίνουν κράτη μέλη της ΕΕ. Ερωτηθείς σχετικά ανέφερε πως δεν υπάρχουν πρακτικοί τρόπο για να εξαναγκαστεί η Άγκυρα, ωστόσο τα κράτη μέλη που έχουν ιδιαίτερη σχέση μαζί της, θα μπορέσουν να μιλήσουν στον Τούρκο Πρόεδρο, ώστε η χώρα να υλοποιήσει τις ευρωπαϊκές και όχι μόνο κυρώσεις.
Σε σχέση με την ανταγωνιστικότητα, δήλωσε ότι αποφασίστηκε όπως γίνει έκτακτο άτυπο συμβούλιο στις 12 Φεβρουαρίου στις Βρυξέλλες. «Πολλά κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης και της Κυπριακής Δημοκρατίας, εκφράσαμε την ανάγκη όπως οι πράσινοι στόχοι που έχουν τεθεί να καταστούν πιο ρεαλιστικοί», εξήγησε. Σε αυτό το πλαίσιο έχει συμπεριληφθεί -και με πρωτοβουλία της Κύπρου- στα Συμπεράσματα η ανάγκη να επανεξεταστούν κάποιες προτάσεις σε σχέση με πράσινους στόχους, που αν υλοποιηθούν θα αυξήσουν το κόστος του ηλεκτρισμού.
«Η σύνοδος είναι ιστορική επειδή για πρώτη φορά συζητήθηκε το στεγαστικό», υπογράμμισε παράλληλα ο Πρόεδρος, ο οποίος παραδέχθηκε πως υπάρχει διχογνωμία αν είναι αρμοδιότητα της ΕΕ ή των κρατών μελών. Ωστόσο, για πρώτη φορά, συμπεριλήφθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όπως είπε, με πρόσφατη απόφαση της ΕΕ, τα υφιστάμενα κονδύλια από το ταμείο συνοχής μπορεί να ανακατανεμηθούν στους τομείς στέγασης, άμυνας και τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις. Μπορεί να αξιοποιηθούν, δηλαδή, οι πόροι από το υφιστάμενο ταμείο σε προγράμματα που αφορούν το στεγαστικό. Ο Πρόεδρος προανήγγειλε ότι την ερχόμενη εβδομάδα θα ξεκινήσουμε να διερευνούμε το ενδεχόμενο ανακατανομής, ενόσω περιμένουμε και για το πλάνο προσιτής στέγης που θα υποβάλει η Επιτροπή.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
- Υπέδειξε στους εταίρους πως η στάση της Τουρκίας περιορίζει την αποτελεσματικότητα των κυρώσεων για την Ουκρανία ο Πρόεδρος
- Αναφορά στην κυπριακή πρόταση για τη Γάζα και στη Διακήρυξη του ΕΛΚ-Ικανοποιημένη η Κυβέρνηση για τη συνεχή αναγνώριση
- Ικανοποίηση Αννίτας για υιοθέτηση εισηγήσεων του ΔΗΣΥ στο κοινό έγγραφο για την Κύπρο, τη Γάζα και τα Σχέδια Ανάκαμψης
- Παρουσιάζει στους ομολόγους του την πρότασή του για τη Γάζα ο Πρόεδρος-Σημαντική η ευρωπαϊκή εμπλοκή, γέφυρα η Κύπρος
- Ανέλυσε το σχέδιο των έξι σημείων της ΚΔ για τη Γάζα ο Χριστοδουλίδης-«Όταν υπάρξουν οι συνθήκες, θα πρέπει να ξεκινήσει η ανοικοδόμηση
