«Εμείς θεωρούμε ότι αυτό επιβάλλεται και καλέσαμε τον Πρόεδρο να προχωρήσει στο διορισμό μιας ανεξάρτητης επιτροπής εμπειρογνωμώνων, ειδικών επί των θεμάτων, όχι των υπηρεσιών. Εκτός υπηρεσίας. Πιθανόν να πρέπει να ζητήσουμε και την βοήθεια και εμπειρογνωμών από το εξωτερικό, που έχουν πείρα σε αυτά τα ζητήματα για να διαπιστώσουν τις ελλείψεις και να μας προτείνουν ένα ολοκληρωμένο σχεδιασμό αντιμετώπισης αυτών των πυρκαγιών».
Αυτή η αναφορά δεν προέρχεται από κάποιο κόμμα της αντιπολίτευσης, αλλά από το μεγαλύτερο εκ των τριών κομμάτων της συμπολίτευσης και διατυπώθηκε διά στόματος του προέδρου του, Νικόλα Παπαδόπουλου, ο οποίος συντάσσεται με τη θέση της ΔΗΠΑ, επίσης κόμμα της συμπολίτευσης, που εξέδωσε ανακοίνωση προ ημερών επί τούτου, αλλά και με όσους δείχνουν την ανάγκη για διεξαγωγή ανεξάρτητης έρευνας, ώστε να διαφανεί εάν προκύπτουν ευθύνες σε βάρος οποιονδήποτε από τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες, σε σχέση με τη φονική πυρκαγιά στη Λεμεσό.
Μάλιστα, ο κ. Παπαδόπουλος δεν έμεινε μέχρι εκεί, δείχνοντας ενδεχομένως την ενόχλησή του για τη στάση της Κυβέρνησης να ζητήσει να λάβει και να δημοσιοποιήσει τις εκθέσεις των αρμόδιων υπηρεσιών, αφού όπως υπέδειξε «ήταν αναμενόμενο ότι οι υπηρεσίες που θα καλούνταν να κρίνουν τους εαυτούς τους, αυτό που θα έλεγαν, θα ήταν ότι δεν έγιναν λάθη, αλλά υπήρχαν ελλείψεις προσωπικού, μέσων και εξοπλισμού. Αυτό νομίζω δεν χρειαζόταν καν να περιμένουμε τα πορίσματα. Μπορούσαμε να το προβλέψουμε και πριν από τα πορίσματα».
Μπορεί η Κυβέρνηση να διαμηνύει ότι ο Πρόεδρος θα μελετήσει όλα τα δεδομένα που έχει ενώπιόν του από τις εκθέσεις και στη συνέχεια θα τοποθετηθεί για τα επόμενα βήματα, ωστόσο οι δηλώσεις του προέδρου του ΔΗΚΟ, πιθανόν να προοικονομούν αυτό που είναι επιδίωξη κι άλλων κομμάτων, δηλαδή η διεξαγωγή μιας ανεξάρτητης έρευνας, στην οποία δεν θα έχουν εμπλοκή υπηρεσιακοί, όπως συνέβη και στην περίπτωση των ΤΑΚΑΤΑ, όταν η διοικητική έρευνα του Υπουργείου Μεταφορών δεν επέρριπτε ευθύνες σε οποιονδήποτε, αλλά η Ερευνητική Επιτροπή που συστάθηκε κατέδειξε ενδεχόμενες ποινικές, πειθαρχικές και πολιτικές ευθύνες.
Εξάλλου, μια ανεξάρτητη έρευνα μπορεί να σβήσει οποιαδήποτε πιθανή σκιά ή καχυποψία σε σχέση με τις εκθέσεις των αρμόδιων υπηρεσιών, οι οποίες ετοιμάστηκαν από τους ίδιους τους προϊσταμένους, δηλαδή κλήθηκαν να αξιολογήσουν τους εαυτούς και τους χειρισμούς τους. Στην εξίσωση προστίθεται και το γεγονός ότι με τις αναφορές των αρμόδιων υπηρεσιών είχαν ευθυγραμμιστεί και οι πολιτικοί προϊστάμενοι, ειδικότερα υπουργός Γεωργίας και υπουργός Δικαιοσύνης, οι οποίοι με δημόσιες δηλώσεις τους μετά την κατάσβεση της πυρκαγιάς, αντέκρουσαν τα πυρά που δέχθηκαν και υπεραμυνθήκαν των ενεργειών τους, με τον Μάριο Χαρτσιώτη μάλιστα να ζητά και ευχαριστίες. Ως εκ τούτου, εύλογα τέθηκε εξαρχής το ζήτημα για το πώς οι υπηρεσίες θα μπορούσαν να καταγράψουν στις εκθέσεις τους ενδεχόμενες παραλείψεις ή λανθασμένους χειρισμούς, που στην ουσία θα οδηγούσαν σε αυτομαστίγωμά τους.
Παράλληλα, προκύπτει και το θέμα των καταγγελιών από πολίτες για μη στήριξη των δυνάμεων πυρόσβεσης σε ορισμένες περιοχές, για να βοηθήσουν στην κατάσβεση, ως επίσης και των πτητικών μέσων, με αποτέλεσμα, στη Λόφου, παραδείγματος χάρη να εγκλωβιστούν κάτοικοι εντός του χωριού, στο Σούνι να προσπαθούν να σβήσουν μόνοι τους, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους, τις πυρκαγιές στα σπίτια τους, ενώ ο δρόμος Μοναγριού-Άλασσας που κάηκαν ζωντανά τα θύματα, να παραμείνει ανοιχτός.
Για να καταστεί δυνατό να σχηματιστεί μια πιο σφαιρική εικόνα γύρω από τα όσα έγιναν ή δεν έγιναν κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς, αλλά και εάν προκύπτουν ευθύνες, αλλά και κατά πόσον αγγίζουν ακόμα και τα ψηλότερα δώματα, η επιλογή της ανεξάρτητης έρευνας δείχνει ότι βρίσκει μέρα παρά μέρα μεγαλύτερο έρεισμα και περισσότερους υποστηρικτές, εντός και εκτός Κυβέρνησης.
Η Πολιτεία πάντως δεν κλείνει την πόρτα στο ενδεχόμενο ανεξάρτητης έρευνας κι αυτό δεν είναι ένα αυθαίρετο συμπέρασμα, αλλά προκύπτει μέσα από τις δημόσιες τοποθετήσεις, τόσο του διευθυντή του γραφείου του Προέδρου, Βίκτωρα Παπαδόπουλου, όσο και του αναπληρωτή Κυβερνητικού Εκπροσώπου, Γιάννη Αντωνίου.
Ο μεν Βίκτωρας Παπαδόπουλος, σε τοποθέτησή του για το ενδεχόμενο έρευνας απάντησε πως «όλα θα γίνουν στην ώρα τους», ενώ από την άλλη ο Γιάννης Αντωνίου διαμήνυσε ότι «θα υπάρξουν σύντομα ανακοινώσεις για τα επόμενα βήματα» και σημείωσε ότι «αυτό θέλουμε να το μεταφέρουμε στην κοινή γνώμη. Θέλουμε να διαβεβαιώσουμε τον κόσμο ότι, ό,τι πρέπει να γίνει, θα γίνει».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Απαντά για πιθανή έρευνα για τη φονική πυρκαγιά η Κυβέρνηση-«Θα υπάρξουν ανακοινώσεις για τα επόμενα βήματα»
Μια άλλη πτυχή που ενδέχεται να πρέπει να διερευνηθεί είναι η παραπληροφόρηση και η πιθανή χειραγώγηση της κοινής γνώμης, με διαρροές - ενδεχομένως και στοχευμένες - προκειμένου να δημιουργηθεί περιρρέουσα, χωρίς ωστόσο να υπάρχει οποιοδήποτε υπόβαθρο. Κι αυτό διότι, πηγές, που σε κάποιες περιπτώσεις χαρακτηρίστηκαν κυβερνητικές, αλλά και πληροφορίες που επιβεβαίωσε η Αστυνομία, έκαναν λόγο για οργανωμένο σχέδιο εμπρηστών, ενώ ο διευθυντής του Τμήματος Δασών ανέφερε πως είχε λάβει ανώνυμη πληροφορία περί τούτου, χωρίς κάτι συγκεκριμένο.
Εντούτοις, χωρίς καμία διερεύνηση για την αξιοπιστία των πληροφοριών και χωρίς καν να υπάρχουν συλλήψεις προς αυτή την κατεύθυνση, έγινε λόγος για οργανωμένο σχέδιο εμπρηστών, με αναφορές μάλιστα που προάγουν τη ρητορική μίσους, κάτι που δημιούργησε ντόρο και η Κυβέρνηση βρέθηκε ξανά στο στόχαστρο, πιθανόν εξαιτίας εμπλεκομένων που ήθελαν να στρέψουν τα βλέμματα προς διαφορετική κατεύθυνση, ωστόσο μια εβδομάδα μετά, ούτε καν σύλληψη δεν έγινε από πλευράς της Αστυνομίας.
Ασφαλώς και θα έπρεπε να ληφθούν προληπτικά μέτρα στην βάση αυτών των πληροφοριών, ωστόσο το γεγονός ότι διέρρευσε και δημιούργησε αυτή την περιρρέουσα, έδωσε τροφή για παραφιλολογία, αλλά και για επικρίσεις στα ίδια τα εμπλεκόμενα πρόσωπα. Κι αυτό διότι, ακόμη και βάση να έχει το συγκεκριμένο σενάριο, ο τρόπος που διέρρευσε έδειξε πως ενδεχομένως να έτυχε εκμετάλλευσης για επικοινωνιακούς λόγους, αφού τέτοιες σοβαρές πληροφορίες θα πρέπει να τυγχάνουν πιο προσεχτικής αντιμετώπισης κι όχι να ενημερώνονται προληπτικά οι επίδοξοι εμπρηστές, αν ο στόχος των Αρχών είναι να τους συλλάβουν. Εξάλλου, η ίδια η Αστυνομία σε πολλές περιπτώσεις, δεν θέλησε να αναφερθεί σε πληροφορίες για σοβαρά ζητήματα, ώστε να μην επηρεαστούν οι έρευνες, σε αντίθεση με αυτή την περίπτωση.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να σημειωθεί πως όταν γίνεται λόγος για εμπρησμό ή εγκληματική ενέργεια πίσω από μια πυρκαγιά, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι αφορά πρόσωπο που την έθεσε σκόπιμα, καθώς σε αυτές τις κατηγορίες εμπίπτουν και οι φωτιές σε σκύβαλα, χόρτα, η ρίψη ενός αποτσίγαρου και λοιπά.
Την εντύπωση για αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης, εξέφρασε ο νομικός και ανεξάρτητος σοσιαλιστής βουλευτής, Κωστής Ευσταθίου, ο οποίος ερωτηθείς επί τούτου, απάντησε «προφανώς», εξηγώντας ότι «πολύ καλά έκανε η Αστυνομία (σ.σ. που διερεύνησε). Αυτοί που δημιούργησαν αυτή την περιρρέουσα πρέπει να δώσουν λόγο. Από που κι ως που; Αντί να δούμε την αδυναμία μας και να πω ένα σενάριο: Ακόμα και να υπήρχαν εμπρηστές, το κράτος μπορεί να τους αντιμετωπίσει; Μπορεί να αντιμετωπίσει μια πυρκαγιά; Το οργανωμένο σχέδιο εμπρηστών πώς βγήκε; Για να υπάρχει οργανωμένο σχέδιο πρέπει πρώτα να βρεις τους εμπρηστές, να τους συλλάβεις, να ομολογήσουν, να δείξει ο ένας τον άλλο και να σου το επιβεβαιώσουν κι όλα αυτά με μαρτυρία».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η νομική άποψη Ευσταθίου για ανεξάρτητη έρευνα για τη φονική πυρκαγιά-«Ας σταματήσουμε να κυνηγάμε φαντάσματα»
Ενώ σε άλλες περιπτώσεις υποθέσεων που βλέπουν το φως της δημοσιότητας και απασχολούν την κοινή γνώμη, η Αστυνομία διαμηνύει εν μέσω ερευνών ότι δεν μπορεί να δώσει περισσότερες πληροφορίες υπό το φόβο να «χαλάσει» η έρευνα και να μην γίνουν συλλήψεις, στην προκειμένη περίπτωση επιβεβαίωσε ότι έλαβε πληροφορίες για οργανωμένο σχέδιο εμπρηστών και άρχισε εντατικές έρευνες, δημοσιεύοντας και αριθμό συλλήψεων προσώπων, όχι όμως για εμπρησμούς, αλλά για άλλα αδικήματα, όπως κατοχή επικίνδυνων αντικειμένων, διαρρηκτικών εργαλείων και λοιπά.
Θα έλεγε κάποιος ότι ενδεχομένως η στάση της Αστυνομίας να ήταν απότοκη της πίεσης που ασκήθηκε για εντοπισμό προσώπων που έθεσαν φωτιά στη Μαλιά, ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου και αφού δεν υπήρξε οποιαδήποτε μαρτυρία που να οδηγήσει σε σύλληψη, η πιθανότητα η πυρκαγιά να ξέσπασε μέσω ενός οργανωμένου σχεδίου, πιθανότατα να μην υφίσταται. Ακόμα και να υφίσταται όμως, δεν διαφαίνεται ότι δεν υπάρχουν οι μηχανισμοί εκείνοι που θα οδηγήσουν στους δράστες, αφού το χρονικό διάστημα που παρήλθε είναι αρκετά μεγάλο.
Πολλές φορές, οι αρμόδιοι διαμήνυσαν σε υποθέσεις, ότι οι πρώτες 48 ώρες είναι κρίσιμες για τον εντοπισμό ενός υπόπτου, χρονοδιάγραμμα που έχει παρέλθει προ πολλού, χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα.
Από την άλλη, σε αυτή την πτυχή, θα πρέπει να σημειωθεί πως πολιτικός προϊστάμενος της Αστυνομίας είναι ο υπουργός Δικαιοσύνης, ο οποίος προΐσταται και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας που ήταν υπεύθυνη για την διαχείριση της πυρκαγιάς. Συνεπώς, ήταν ακόμη ένας λόγος ώστε ο χειρισμός των οποιοδήποτε πληροφοριών περί οργανωμένου σχεδίου εμπρηστών, να ήταν πιο σοβαρός, μακριά από πιθανές επικοινωνιακές προσεγγίσεις, ώστε να μην δοθεί περισσότερη τροφή για επικρίσεις και αρνητικών συνειρμών σε βάρος των εμπλεκομένων που ήδη βρίσκονται στο στόχαστρο των επικρίσεων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η ανάγκη για έλεγχο της επικοινωνίας, οι αχρείαστες υπερβολές που τροφοδοτούν επικρίσεις και οι δηλώσεις μπούμερανγκ
