Στο δρόμο προς τον Καλοπαναγιώτη, κρυμμένο στην κοιλάδα της Σολέας, βρίσκεται ένα πάρκο αρωματοποιίας, στο οποίο οι εμπνευστές του φτιάχνουν αρώματα με μεθόδους που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι χιλιάδες χρόνια πριν.
Η δημιουργία του πάρκου ήταν όνειρο ζωής για την κ. Γιαννούλα Λαζάρου, μια από τις πρώτες βοτανολόγους της Κύπρου, τον πατέρα της και την αρχαιολόγο Maria Rosaria Belgiorno, επικεφαλής της ιταλικής αρχαιολογικής ομάδας, που βρέθηκε στην Κύπρο κατά την ανακάλυψη αρχαίου εργαστηρίου, στον Πύργο της επαρχίας Λεμεσού.
Η ανακάλυψη χαρακτηρίστηκε ως «μεγάλη έκπληξη» στα αρχαιολογικά χρονικά. Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν στην περιοχή, 70 πέτρινες παλέτες (πυξία) που χρησιμοποιούνταν για την ανάμιξη των συστατικών, 50 δοίδυκες (γουδοχέρια), καθώς και ψήγματα ώχρας στα ερείπια ενός μεγάλου κτιρίου με εργαστήρια γύρω από μια εσωτερική αυλή. Η έκταση του συγκροτήματος ανέρχεται στα 3.995 τετραγωνικά μέτρα. Βρέθηκαν επίσης σε μπουκαλάκια από αλάβαστρο και πηλό αρώματα με βάση το πεύκο, το δενδρολίβανο, τον κορίανδρο, τη λεβάντα, τη δάφνη και άλλα αρωματικά φυτά.
Αυτή η ανακάλυψη ώθησε την οικογένεια Λαζάρου στο να συνενώσει πολλά κομμάτια των αρχαίων καιρών και τελικά στη δημιουργία του πολυθεματικού πάρκου, βασισμένο αρχικά στα ευρήματα της αρχαιολογικής ανασκαφής, εμπλουτίζοντάς το και με άλλες παραδοσιακές τεχνικές απόσταξης αρωμάτων, από το Ιράκ, τη Σλοβακία, την Κρήτη, τη Μικρά Ασία και την Κύπρο.
Εκτός από την αρωματοποιία, στο πάρκο γίνεται παρουσίαση της διαδικασίας με την οποία έφτιαχναν τα πήλινα αγγεία, τον χαλκό, την παραδοσιακή τεχνική για τη δημιουργία πηλού στη Λάπηθο αλλά και στον σύγχρονο τρόπο απόσταξης.
Στο χώρο θα συναντήσεις τον Φυλακτή Λαζάρου, γιο της κ. Γιαννούλας και υπεύθυνο του πάρκου. «Η κοιλάδα της Σολέας είναι γεμάτη κυπριακά βότανα και αυτό τη συνιστά ιδανική περιοχή για τη δημιουργία αυτού του πάρκου. Από το 2010 προωθήσαμε τις παραδοσιακές μεθόδους προς τον κόσμο μέσα από παρουσιάσεις στο Μουσείο Λευκάρων, στον Καλοπαναγιώτη αλλά και σε διεθνείς εκθέσεις. Στη συνέχεια, δημιουργήθηκε το πάρκο, με στόχο την τουριστική τόνωση των περιοχών και τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου και να την μεταδώσουμε στις επόμενες γενιές», ανέφερε μιλώντας στον REPORTER ο κ. Λαζάρου.
Το πάρκο αφορά παιδιά και ενήλικες. Μέσα στο μικρό παραδοσιακό σπιτάκι, φτιαγμένο από πέτρες και καλάμια, φτιάχτηκε ειδικά για παιδιά χώρος για ανασκαφές και υπάρχουν κρυμμένοι μέσα στο χώμα πήλινοι θησαυροί, που στη συνέχεια μπορούν να χρωματίσουν.
«Αυτό είναι ένα μικρό αναμνηστικό για τα παιδιά, ενώ στη συνέχεια τους απονέμουμε ένα τιμητικό βραβείο ως μικροί αρχαιολόγοι. Επίσης, τα παιδιά μπορούν να απασχοληθούν στον παιδότοπο», ανέφερε ο κ. Λαζάρου.
Την ίδια ώρα που τα παιδιά απασχολούνται με τις δικές τους ανασκαφές, οι ενήλικες θα μπορούν να ανακαλύψουν τα μυστικά των αρχαίων χρόνων και τις τεχνικές που χρησιμοποιούσαν 2500-3000 χρόνια π.Χ.. Στη συνέχεια η οικογένεια μπορεί να φτιάξει το δικό της άρωμα-αναμνηστικό της πρωτοποριακής εμπειρίας που προσφέρει το πάρκο.
Η ξενάγηση αρχίζει με την επεξήγηση του αντίγραφου του αρχαιολογικού χώρου που βρέθηκε στον Πύργο Λεμεσού, που σύμφωνα με τα στοιχεία από την αρχαιολογική ανασκαφή ανήκει στην περίοδο μεταξύ πρώιμης και μέσης εποχής του Χαλκού. Ακολουθούν οι αρχαίες τεχνικές του Ιράκ, της Κρήτης αλλά και αυτή που βρέθηκε από τον Κύπριο αρχαιολόγο Βάσσο Καράγιωργη στην Πάφο.
Όπως εξηγεί ο κ. Λαζάρου, «δείχνουμε τις τεχνικές από 2500-3000 χρόνια π.Χ. στον Μυκηναϊκό Πολιτισμό, πάμε Κίνα και στη συνέχεια Ινδία. Μέσω της αρωματοποιίας μπορούμε να δούμε πώς ενώνεται ο πολιτισμός. Για παράδειγμα βρέθηκαν αγγεία περιμετρικά του Παλατιού της Κνωσού και εδώ χρησιμοποιούμε τον τρόπο με τον οποίο γινόταν η αρωματοποιία στην αρχαία Κρήτη. Πρόκειται για διαφορετική μέθοδο. Στα αγγεία υπάρχουν κρητικές μορφές, μια μορφή άνδρα και μορφή κριαριού, σ΄ αντίθεση με την Μικρά Ασία που βλέπουμε τα γεωμετρικά σχήματα».
Οι επισκέπτες στο πάρκο έχουν επίσης τη δυνατότητα να μάθουν τις ιδιότητες κάθε βοτάνου που παράγεται στην περιοχή, όπως για παράδειγμα για την μαντζουράνα που, όπως μας εξήγησε ο κ. Λαζάρου, χρησιμοποιείτο από τους Σπαρτιάτες ως αλοιφή για την ασπίδα τους στον πόλεμο. Η έντονη μυρωδιά ενοχλούσε τους αντιπάλους. Αυτό ήταν ένα από τα μυστικά των αρχαίων Σπαρτιατών.
Το θεματικό πάρκο βρίσκεται στην καρδιά του δάσους. Το πράσινο και ο ήχος των πουλιών φέρνει τον κάθε επισκέπτη πιο κοντά στη φύση και στην παράδοση. Εκεί όπου η εμπειρία συνδυάζει μεταλλουργία, αγγειοπλαστική και αρωματοποιία.
Για να το επισκεφθεί κάποιος θα πρέπει να επικοινωνήσει με τους ιδιοκτήτες για κράτηση, αφού η ξενάγηση προσφέρεται κατά σειρά προτεραιότητας και με την σωστή προετοιμασία από τους υπεύθυνους του πάρκου. Όραμα όλων όσων έχουν αναμειχθεί στη μοναδική αυτή εμπειρία, να μάθουν όλο και περισσότεροι την ιστορία της αρωματοποιίας των αρχαίων χρόνων, όπως επίσης το πάρκο να δώσει οικονομική ανάσα στην περιοχή.
