Μπορεί να ψηφίστηκε ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής η νομοθεσία για το νέο σχέδιο αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και του εκπαιδευτικού έργου, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν κλείσει τα κεφάλαια για το Υπουργείο Παιδείας. Οι επόμενοι μήνες είναι γεμάτοι για το Υπουργείο Παιδείας, αφού υπάρχουν διάφορα ανοιχτά κεφάλαια που πρέπει να πάρουν το δρόμο τους, ώστε να συνεχιστεί η βελτίωση της κατάστασης στο δημόσιο σχολείο. Μία προσπάθεια που έχει ξεκινήσει από την ημέρα ανάληψης των καθηκόντων της υπουργού Παιδείας, Αθηνάς Μιχαηλίδου, η οποία ομολογουμένως έχει φέρει νέο αέρα στην εκπαίδευση, αφού επί δικής θητείας έχουν υιοθετηθεί και εφαρμοστεί αρκετές πολιτικές.
Η ψήφιση της νομοθεσίας για το νέο σχέδιο αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και του εκπαιδευτικού έργου αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της αλλαγής και βελτίωσης της καθημερινότητας στο δημόσιο σχολείο, αφού αποτελεί τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση στον τομέα της παιδείας τα τελευταία πενήντα χρόνια. Κι αυτό επειδή για πρώτη φορά, θα εφαρμοστεί στην Κύπρο νέο σύστημα με το οποίο θα αξιολογούνται οι εκπαιδευτικοί, δηλαδή τα άτομα που είναι υπεύθυνα για την μάθηση των παιδιών και δεν θα εφαρμόζεται ένα απαρχαιωμένο σύστημα, όπως γινόταν μέχρι και σήμερα, το οποίο ήταν απλά υποτυπώδες και διαιώνιζε ανισότητες και στρεβλώσεις.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Απαντά στην επιμονή των συνδικαλιστών για μέτρα η Μιχαηλίδου-«Παράνομο να μην εφαρμοστεί η νομοθεσία»
Η εφαρμογή του νέου σχεδίου αξιολόγησης αποτελεί την μεγαλύτερη προτεραιότητα και τον πρωταρχικό στόχο του Υπουργείου Παιδείας για τους επόμενους μήνες, αλλά και μεγάλη πρόκληση, αφού οι συνδικαλιστικές οργανώσεις συνεχίζουν να αντιδρούν και να απειλούν για κλιμάκωση των μέτρων, αφού δεν ικανοποιήθηκαν πλήρως τα αιτήματά τους. Κι αυτό επειδή ΠΟΕΔ και ΟΕΛΜΕΚ δεν κατάφεραν να πείσουν για την επιστημονική ορθότητα των θέσεών τους, ούτε το Υπουργείο Παιδείας, η πολιτική προϊστάμενη του οποίου είναι κάτοχος διδακτορικού τίτλου στις Επιστήμες της Αγωγής από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, με εξειδίκευση στην εκπαιδευτική έρευνα και την αξιολόγηση, ούτε και την Επιτροπή Παιδείας της Βουλής, που είχε επαφές με όλες τις πλευρές πριν προχωρήσει στην κατ’ άρθρο συζήτηση.
Πάντως, το Υπουργείο Παιδείας δηλώνει έτοιμο να αρχίσει τις επιμορφώσεις, που είναι το πρώτο βήμα για την εφαρμογή της μεταρρύθμισης, ώστε όλοι οι εκπαιδευτικοί να είναι ενήμεροι για τις αλλαγές που προωθούνται και θα εφαρμοστούν τα επόμενα τρία χρόνια στον τομέα της παιδείας. Σημειώνεται πως πρόκειται για υποχρέωση των εκπαιδευτικών να παρακολουθήσουν τις εν λόγω επιμορφώσεις, αφού υπάρχει σχετική πρόνοια στη νομοθεσία που πέρασε από την Ολομέλεια της Βουλής και τυχόν παρότρυνση από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, κρίνεται παράνομη. Την ίδια ώρα, η υπουργός Παιδείας, Αθηνά Μιχαηλίδου, πολλές φορές έχει αναφέρει πως θα στηρίξει το δημόσιο σχολείο και τους εκπαιδευτικούς, ώστε να εφαρμοστεί σωστά η μεταρρύθμιση.
Η μεταρρύθμιση αναμένεται να εφαρμοστεί σε βάθος τριετίας, κάτι που σημαίνει ότι η μεταβατική περίοδος θα χρησιμοποιηθεί ώστε να κλείσουν ανοιχτά κεφάλαια, καθώς και να διαπιστωθούν κενά και στρεβλώσεις και να διορθωθούν. Με την επιστροφή από τις διακοπές, το Υπουργείο Παιδείας και οι εκπαιδευτικές οργανώσεις θα πρέπει να ενώσουν δυνάμεις, ώστε να αρχίσουν οι επαφές για τα σχέδια υπηρεσίας του ανώτερου εκπαιδευτικού, τα κριτήρια και οι βαρύτητες. Κάτι που είχε αποφασιστεί ότι θα ολοκληρωθεί ενώπιον της Επιτροπής Παρακολούθησης, στην οποία θα συμμετέχουν και οι δύο πλευρές, παρά το γεγονός ότι το Υπουργείο Παιδείας είχε αποστείλει στις οργανώσεις από τον Μάιο τις εισηγήσεις του. Η διαδικασία αυτή πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι τον Μάρτιο, καθώς η Επιτροπή Παιδείας έχει θέσει ως όρο το συγκεκριμένο ζήτημα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Μετά τις γιορτές αποφασίζει η ΟΕΛΜΕΚ τρόπο αντίδρασης για το νόμο-Εξακολουθεί να απειλεί με κλιμάκωση μέτρων
Εξελίξεις στην ειδική εκπαίδευση
Στο μεταξύ, το Υπουργείο Παιδείας τις επόμενες εβδομάδες αναμένεται να ανοίξει νέο κεφάλαιο, αφού θα προωθηθεί νέα πρόταση για αλλαγές σε υφιστάμενες νομοθεσίες. Πρόκειται για το ζήτημα της ειδικής εκπαίδευσης, που επίσης αποτελούσε προτεραιότητα για το Υπουργείο Παιδείας. Μάλιστα, η Αθηνά Μιχαηλίδου, κατά την παρουσίαση του προϋπολογισμού για το 2026, ενώπιον της Βουλής, είχε αναφέρει πως προηγήθηκε διαβούλευση και εντός του νέου έτους θα προωθηθεί το νομοσχέδιο.
Η υπουργός Παιδείας είχε σημειώσει πως επρόκειτο για ένα ευαίσθητο θέμα και οι απόψεις ήταν αντικρουόμενες και αντίθετες και έπρεπε να βρεθεί η χρυσή τομή για να προωθηθεί κάτι συναινετικό. Μάλιστα, ξεκαθάρισε πως και σε αυτή την περίπτωση δεν αναμένεται να υποβληθεί κάτι που είναι πλήρως συμφωνημένο, αφού και οι οργανώσεις που εκπροσωπούν τα παιδιά με αναπηρία δεν συμφωνούν μεταξύ τους.
Σημειώνεται πως για το συγκεκριμένο θέμα είχαν παρθεί αποφάσεις από το 2023, όταν το Υπουργείο Παιδείας πήρε απόφαση για να αυξηθεί ο αριθμός των συνοδών, αναγνωρίζοντας την ανάγκη που υπήρχε, ενώ πέραν τούτου είχε αποφασίσει ότι η επιμόρφωσή τους θα γίνεται το Σεπτέμβριο και όχι το Δεκέμβριο, όπως γινόταν παλαιότερα. Εκτός αυτού, μετά από εξαγγελία του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας, η Αθηνά Μιχαηλίδου αποφάσισε όπως ανοίξει το διάλογο για να υπάρξουν τροποποιήσεις στην ειδική εκπαίδευση. Σημειώνεται πως το πρώτο τρίμηνο του 2025, το Υπουργείο Παιδείας είχε δώσει εισηγήσεις στις οργανώσεις, που αφορούσαν την κατάργηση των ειδικών μονάδων και να ακολουθείται ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα, για τον κάθε μαθητή, που να περιστρέφεται γύρω από τις ανάγκες του.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Κατάργηση των μονάδων, αυξημένος ρόλος γονιών-Οι αλλαγές που μελετά το ΥΠΑΝ για την ενιαία εκπαίδευση
Αρχίζουν οι συζητήσεις για τον κατάλογο διοριστέων
Πάντως, εντός του πρώτου εξαμήνου του νέου έτους, το Υπουργείο Παιδείας θα καλέσει τις εκπαιδευτικές οργανώσεις για να συζητήσουν και ακόμη ένα σημαντικό θέμα, που αφορά την εφαρμογή της νομοθεσίας για την κατάργηση του καταλόγου διοριστέων. Κάτι που επίσης θα αποτελεί πρόκληση, δεδομένου ότι και σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις ανάμεσα σε ΠΟΕΔ, ΟΕΛΜΕΚ και ΟΛΤΕΚ.
Από τη μία, οι δάσκαλοι θεωρούν ότι ο κατάλογος πρέπει να διατηρηθεί και μετά το 2027, καθώς υπάρχει η άποψη ότι με την κατάργησή του δεν θα εντοπίζονται οι εκπαιδευτικοί που θα απαιτούνται για να στελεχώνουν τα σχολεία. Από την άλλη, οι καθηγητές Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής Εκπαίδευσης θεωρούν ότι ο κατάλογος πρέπει να καταργηθεί και να γίνεται η στελέχωση μόνο μέσω του νέου καταλόγου διορισίμων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Διιστάμενες απόψεις εκπαιδευτικών για την κατάργηση καταλόγου διοριστέων-Ανάγκη για αλλαγή νομοθεσίας
Υπενθυμίζεται πως η νομοθεσία ψηφίστηκε από την Ολομέλεια της Βουλής το 2015, η οποία προνοεί πως από την 1η Σεπτεμβρίου 2018 έως την 31η Αυγούστου 2027, οι κενές θέσεις πρώτου διορισμού θα πληρούνται από την Επιτροπή με το διορισμό των υποψηφίων που έχουν σειρά προτεραιότητας στους πίνακες διοριστέων και στους πίνακες διορισίμων, τηρουμένων των σχετικών διατάξεων του Νόμου.
Στη νομοθεσία υπάρχει εξήγηση ότι η πλήρωση των κενών θέσεων ως προνοείται στην παράγραφο (α) γίνεται με κατανομή των διορισμών κατά πενήντα τοις εκατό (50%) από τους πίνακες διοριστέων και κατά πενήντα τοις εκατό (50%) από τους πίνακες διορισίμων και η κατανομή με την αναλογία που προνοείται γίνεται, για κάθε σχολικό έτος, με εναλλάξ διορισμούς των κενών θέσεων πρώτου διορισμού, μεταξύ του πίνακα διοριστέων και του πίνακα διορισίμων, με τον πρώτο διορισμό να γίνεται από τον πίνακα διοριστέων. Με βάση τη νομοθεσία που ψηφίστηκε το 2015 και τροποποιήθηκε το 2017, από την 1η Σεπτεμβρίου 2027 καταργούνται οι πίνακες διοριστέων και όλες οι κενές θέσεις πρώτου διορισμού θα πληρούνται από την Επιτροπή, με το διορισμό υποψηφίων που έχουν σειρά προτεραιότητας στους πίνακες διορισίμων.
Το Υπουργείο Παιδείας θα πρέπει να ακούσει τις απόψεις και των τριών οργανώσεων και μαζί να βρουν την χρυσή τομή, αφού υπάρχει η νομοθεσία που ψηφίστηκε το 2018 και καθιστά υποχρέωση του κράτους να προχωρήσει με την πλήρη εφαρμογή της. Την ίδια ώρα, κατά τη διάρκεια αυτών των συζητήσεων πρέπει να τεθούν επί τάπητος και οι στρεβλώσεις που έχουν διαπιστωθεί ότι υπάρχουν στις εξετάσεις για τον κατάλογο διορισίμων και έχουν αναγνωριστεί και από το Υπουργείο Παιδείας.
Συνεχίζεται η εγκατάσταση κλιματιστικών
Παράλληλα, οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας συνεχίζουν και την εγκατάσταση των κλιματιστικών στις σχολικές μονάδες, όπως είναι ο σχεδιασμός που έχει καταρτιστεί. Σημειώνεται πως για πρώτη φορά είχε παρθεί πολιτική απόφαση για την εγκατάσταση κλιματιστικών στα σχολεία, με τις διαδικασίες να ξεκινούν άμεσα.
Η υπουργός Παιδείας είχε πολλάκις τονίσει πως οι δράσεις του Υπουργείου Παιδείας θα κριθούν σε βάθος τριετίας, με το χρονοδιάγραμμα να ολοκληρώνεται στο τέλος του χρόνου. Μέχρι στιγμής, σε όλα τα Λύκεια έχουν εγκατασταθεί κλιματιστικά, δεδομένου ότι χρησιμοποιούνται ως εξεταστικά κέντρα για τις Παγκύπριες Εξετάσεις, ενώ στην επαρχία Αμμοχώστου έχει ολοκληρωθεί ήδη η εγκατάσταση σε όλες τις σχολικές μονάδες.
Η εγκατάσταση συνεχίζεται και στις υπόλοιπες επαρχίες, με τη Λευκωσία που είναι και η μεγαλύτερη, να βρίσκεται σε καλό δρόμο. Πάντως, με βάση το σχεδιασμό του Υπουργείου Παιδείας, σχολεία που βρίσκονται στα ορεινά ή σε περιοχές που δεν κρίνεται αναγκαία η εγκατάσταση δεν έχουν τεθεί ως προτεραιότητα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Εγκαταστάθηκαν κλιματιστικά στα Λύκεια και Τεχνικές Σχολές-Πού βρίσκεται η υλοποίηση στις επαρχίες
Επέκταση του κέντρου εναλλακτικής φοίτησης και σε δεύτερη επαρχία
Εκτός αυτών, το 2026 αναμένονται εξελίξεις και σε ό,τι αφορά το κέντρο εναλλακτικής φοίτησης για τους μαθητές με ακραία παραβατική συμπεριφορά, αφού το πλάνο του Υπουργείου Παιδείας είναι να επεκταθεί και σε δεύτερη επαρχία εκτός από τη Λευκωσία. Υπενθυμίζεται πως το εναλλακτικό κέντρο φοίτησης εφαρμόστηκε το δεύτερο τετράμηνο της προηγούμενης σχολικής χρονιάς, αφού οι καθηγητές είχαν αντιδράσει με έντονο τρόπο για τον αρχικό χώρο που επιλέχθηκε από το Υπουργείο Παιδείας για να δημιουργηθεί το κέντρο. Ένα χώρο που γειτνιάζει με το Παγκύπριο Γυμνάσιο στη Λευκωσία και τη διαχείριση του οποίου έχει η σχολική εφορία Λευκωσίας, μετά από υποδείξεις των ειδικών.
Μετά τις αντιδράσεις, ο χώρος άλλαξε και παρατηρήθηκε καθυστέρηση στη λειτουργία του κέντρου, ωστόσο τα αποτελέσματα κρίθηκαν ικανοποιητικά και αυτός είναι και ο λόγος που συνεχίζεται η λειτουργία του. Υπενθυμίζεται ότι στο κέντρο εναλλακτικής φοίτησης παραπέμπονται μαθητές με ακραία παραβατική συμπεριφορά, μετά από συνεννόηση με τη διεύθυνση του σχολείου και την έγκριση των γονιών, ώστε να λάβουν στήριξη. Στο κέντρο εναλλακτικής φοίτησης, οι μαθητές παρακολουθούν εξατομικευμένο πρόγραμμα, που ακολουθεί το αναλυτικό πρόγραμμα του σχολείου του, αλλά λαμβάνει και στήριξη από ειδικούς. Μετά το τέλος του τετραμήνου, το παιδί επιστρέφει στο σχολείο του και το Υπουργείο συνεχίζει την παρακολούθηση για να διαπιστώσει κατά πόσο ήταν αποτελεσματική η φοίτηση.
Η επιτυχημένη εφαρμογή του κέντρου εναλλακτικής φοίτησης στη Λευκωσία έχει οδηγήσει το Υπουργείο Παιδείας να αναζητά χώρο και για επέκτασή του στη Λεμεσό, κάτι που αναμένεται να γίνει εντός του δεύτερου τετραμήνου της σχολικής χρονιάς.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Εναλλακτικό κέντρο, κάμερες και φρουροί στα σχολεία-Στοχευμένα τα μέτρα ΥΠΑΝ για αντιμετώπιση της παραβατικότητας
