Τεράστια είναι η διαφορά στα έσοδα του κράτους, όσον αφορά στα ενοίκια που λαμβάνει από τις μισθώσεις των τουρκοκυπριακών περιουσιών, μετά τα μέτρα που έχει εφαρμόσει το Υπουργείο Εσωτερικών τα τελευταία 2,5 χρόνια. Συγκεκριμένα, όπως διαφαίνονται από τα στοιχεία, υπήρξαν περιπτώσεις που το κράτος λάμβανε 12 ευρώ ενοίκιο για χώρο που χρησιμοποιείτο ως αποθηκευτικός χώρος και με βάση τα νέα μέτρα που εφάρμοσε το Υπουργείο Εσωτερικών, το ενοίκιο ανήλθε στις 13,460 ευρώ, ενώ σε άλλη περίπτωση, το κράτος λάμβανε ενοίκιο 81 ευρώ για χώρο που χρησιμοποιείτο ως γραφείο και πλέον λαμβάνει 9,570 ευρώ.
Το ζήτημα της διαχείρισης των τουρκοκυπριακών περιουσιών αποτελούσε μείζον ζήτημα και μία από τις μεγαλύτερε προκλήσεις για το Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο κλήθηκε να συμμαζέψει μία αταξία χρόνων, που λειτουργούσε εις βάρος του κράτους, αφού διαπιστώθηκε πως υπήρχαν περιπτώσεις που το ενοίκιό τους παρέμενε στο ίδιο ύψος από την ημέρα σύναψης της συμφωνίας με το κράτος, παρά το γεγονός ότι η αγοραία αξία είχε ανέβει. Αυτός είναι και ο λόγος που το Υπουργείο Εσωτερικών έθεσε το συγκεκριμένο θέμα στις προτεραιότητές του και έλαβε σειρά από μέτρα για αντιμετώπιση της κατάστασης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Αλλάζει άρδην ο τρόπος διαχείρισης των τουρκοκυπριακών περιουσιών-Το πακέτο ΥΠΕΣ που βάζει τάξη
Μάλιστα, το γεγονός υπογράμμισε και ο Κωνσταντίνος Ιωάννου κατά την παρουσίαση του προϋπολογισμού του Υπουργείου Εσωτερικών ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών, καθώς όπως υπέδειξε «αναλαμβάνοντας το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Εσωτερικών, δρομολογήσαμε έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό για τη διαχείριση των τουρκοκυπριακών περιουσιών, για να αντιμετωπίσουμε τα φαινόμενα κακοδιαχείρισης και εκμετάλλευσης που υπήρχαν στο παρελθόν, καθώς και την απώλεια εσόδων για το Ταμείο του Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών Περιουσιών».
Το Υπουργείο Εσωτερικών είχε εφαρμόσει σειρά από μέτρα, ώστε να σταματήσει η εκμετάλλευση των τουρκοκυπριακών περιουσιών και το κράτος να λαμβάνει ελάχιστα, αλλά και επίσης να υπάρχει διαφάνεια στις συμβάσεις. Κάποια εξ αυτών των μέτρων αφορούν:
1. την εντατικοποίηση των ελέγχων των συμβάσεων μίσθωσης,
2. την εφαρμογή Ειδικών Σχεδίων Δράσης για συγκεκριμένες περιοχές, με χαρακτηριστικότερο το Σχέδιο Δράσης για την περιοχή Μακένζυ,
3. την εξυγίανση της τιμολογιακής πολιτικής, με την είσπραξη συσσωρευμένων και καθυστερημένων οφειλών και την αναθεώρηση του ύψους του ενοικίου στα επαγγελματικά υποστατικά, βάσει της νομοθεσίας, και
4. τον οπτικό έλεγχο και την επιδιόρθωση των τουρκοκυπριακών περιουσιών πριν την παραχώρησή τους σε άλλους δικαιούχους.
Από 12 ευρώ στις 13,460 ευρώ το ενοίκιο
Από τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει το Υπουργείο Εσωτερικών διαφαίνεται πως η εφαρμογή των συγκεκριμένων μέτρων έχουν αποδώσει και έχει βελτιωθεί η κατάσταση. Μάλιστα, υπάρχουν περιπτώσεις που για χρόνια πλήρωναν στο κράτος ψίχουλα, σε σχέση με την αγοραία τιμή του τεμαχίου σήμερα. Αυτό είναι ακόμη ένα μέτρο που εφάρμοσε το Υπουργείο Εσωτερικών, για να επικαιροποιηθούν τα ενοικιαστήρια, με βάση τα σημερινά δεδομένα της αγοράς.
Κάποιες ενδεικτικές περιπτώσεις είναι η ενοικίαση τεμαχίου που χρησιμοποιείται ως περίπτερο/μίνι μάρκετ, που προηγουμένως ο ενοικιαστής πλήρωνε μόνο 205 ευρώ, ενώ με βάση την αναθεώρηση που έγινε, πλέον πληρώνει 6,120 ευρώ στο κράτος, ενώ σε άλλη περίπτωση που τουρκοκυπριακή περιουσία χρησιμοποιείται ως εστιατόριο, ο ενοικιαστής πλήρωνε 102 ευρώ και πλέον πληρώνει 1,296 ευρώ.
Σε άλλη περίπτωση, ενοικιαστής τουρκοκυπριακής περιουσίας που χρησιμοποιείται ως αποθηκευτικός χώρος πλήρωνε 12 ευρώ ενώ με την αναθεώρηση πλέον πληρώνει στο κράτος 13,469 ευρώ και σε περίπτωση τεμαχίου που χρησιμοποιείται ως γραφείο, το ενοικιαστήριο βρισκόταν στα 82 ευρώ και πλέον ανήλθε στις 9,570 ευρώ. Μάλιστα, υπάρχει περίπτωση που τουρκοκυπριακή περιουσία χρησιμοποιείται ως γραφείο/κατάστημα και το ενοικιαστήριο βρισκόταν στα 157 ευρώ, πλέον ανέρχεται στις 3,403 ευρώ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Νέα εποχή για τη διαχείριση των τ/κ περιουσιών-Οι τρεις κατηγορίες και η μοριοδότηση που βάζει τάξη
Η νομοθεσία που έδωσε εφόδια στην Κυβέρνηση
Στο μεταξύ, τον περασμένο Ιούλιο, η Ολομέλεια της Βουλής ψήφισε σε νομοθεσία πρόνοιες που προωθούσε το Υπουργείο Εσωτερικών και αφορούσαν τον τρόπο μίσθωσης των τουρκοκυπριακών περιουσιών. Συγκεκριμένα, οι τουρκοκυπριακές περιουσίες που θα είναι διαθέσιμες για το κοινό χωρίστηκαν σε τρεις κατηγορίες, όπως είναι οι κατοικίες, τα επαγγελματικά υποστατικά και τα γεωργικά τεμάχια. Η κάθε κατηγορία έχει τα δικά της κριτήρια και μοριοδότηση. Σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, όσον αφορά στην πρώτη κατηγορία, που είναι η διάθεση τουρκοκυπριακών περιουσιών για κατοικία, τα κριτήρια επιλεξιμότητας δικαιούχων είναι:
-Τουλάχιστον το ένα μέλος της οικογένειας να είναι πρόσφυγας
-Συσχέτιση εμβαδού κατοικίας με τη σύνθεση της οικογένειας του αιτητή
-Εισοδηματικά κριτήρια με βάση τη σύνθεση της οικογένειας
-Ο αιτητής ή/και μέλη της οικογένειάς του δεν έχουν αποξενώσει περιουσία που κατέχουν και που βρίσκεται στις κατεχόμενες περιοχές
Όσον αφορά στα κριτήρια μοριοδότησης των δικαιούχων, αυτά είναι:
-Σύνθεση της οικογένειας του αιτητή (+)
-Και τα δύο μέλη του ζεύγους είναι πρόσφυγες (+)
-Οικογένεια με ΑμεΑ (+)
-Εισοδηματικά κριτήρια (+)
-Ιδιόκτητη ακίνητη περιουσία στις κατεχόμενες περιοχές (+)
-Ιδιόκτητη ακίνητη περιουσία στις ελεύθερες περιοχές (-)
Πάντως, σε όσα υπάρχει το σύμβολο + θεωρούνται ότι λειτουργούν υπέρ των δικαιούχων και σε όσα υπάρχει το σύμβολο – θεωρείται αρνητική μοριοδότηση. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα λάβει περιουσία, σε περίπτωση που αιτηθεί, αλλά όταν υπάρχουν δικαιούχοι που πληρούν τα άλλα κριτήρια, χωρίς να έχουν το κριτήριο με το αρνητικό πρόσημο, θα έχουν προτεραιότητα, έναντι σε αυτό που πληροί το εν λόγω κριτήριο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Έτσι θα γίνεται η παραχώρηση τ/κ περιουσιών-«Αποφασιστικό βήμα για ορθολογιστική διαχείριση»
Αναφορικά με τη δεύτερη κατηγορία τουρκοκυπριακών περιουσιών, που είναι τα επαγγελματικά υποστατικά και οι ανοιχτοί χώροι, τα κριτήρια επιλεξιμότητας δικαιούχων είναι:
-Οι αιτητές πρέπει να είναι πρόσφυγες
-Χρηματοοικονομική επάρκεια αιτητή
-Επιχειρηματικό σχέδιο και χρονοδιάγραμμα υλοποίησης εργασιών
-Καταβαλλόμενο ενοίκιο: Μείωση ενοικίου για δικαιούχους πρόσφυγες από 80% σε 60% του αγοραίου για νέες συμβάσεις μίσθωσης
-Μη συμφέρουσες για επιδιόρθωση:
- Ανακοίνωση και πλειοδοτικός διαγωνισμός
- Χρηματοοικονομική επάρκεια για κάλυψη δαπάνης επιδιόρθωσης
-Ειδικές περιοχές («φιλέτα»): Παραχωρούνται με πλειοδοτικό διαγωνισμό
Όσον αφορά στα κριτήρια μοριοδότησης δικαιούχων, αυτά είναι:
-Ιδιόκτητη ακίνητη περιουσία στις κατεχόμενες περιοχές (+)
-Σύνθεση της οικογένειας του αιτητή (+)
-Εκπαίδευση/κατάρτιση και εργασιακή εμπειρία αιτητή σε σχέση με την προτεινόμενη επαγγελματική δραστηριότητα (+)
-Συμμετοχή σε κρατικά ή συγχρηματοδοτούμενα σχέδια ενίσχυσης νέας επιχειρηματικής δραστηριότητας (+)
-Ύπαρξη ιδιόκτητης επαγγελματικής στέγης (-)
-Κατοχή άλλης τουρκοκυπριακής περιουσίας για επαγγελματικούς ή γεωργικούς σκοπούς (-)
Αναφορικά με την τρίτη κατηγορία, που είναι η τουρκοκυπριακή γεωργική γη, τα κριτήρια επιλεξιμότητας δικαιούχων είναι:
-Πρόσφυγες επαγγελματίες γεωργοί ή/και κτηνοτρόφοι
-Πρόσφυγες με εισοδήματα νοικοκυριού που δεν υπερβαίνουν τα εκάστοτε καθορισμένα λογικά έξοδα διαβίωσης και είναι ιδιοκτήτες γης στα κατεχόμενα
-Μη πρόσφυγες επαγγελματίες γεωργοί ή/και κτηνοτρόφοι, των οποίων σημαντικό μέρος της γεωργικής γης που κατείχαν, κατελήφθη ή είναι απροσπέλαστο λόγω της τουρκικής εισβολής
-Πρόσφυγες συνταξιούχοι για σκοπούς απασχόλησης ή άνεργοι που έχουν παρακολουθήσει σχετικά προγράμματα του Τμήματος Γεωργίας
Ανώτατο όριο έκτασης γεωργικής γης:
- 100 δεκάρια αρδευόμενη γη
- 300 δεκάρια ξηρική γη
Όσον αφορά στα κριτήρια μοριοδότησης δικαιούχων, αυτά είναι:
-Επαγγελματικός βαθμός απασχόλησης (+)
-Κοινωνικοοικονομική κατάσταση των αιτητών (+)
-Ιδιόκτητη ακίνητη περιουσία στις κατεχόμενες περιοχές (+)
-Σύνθεση της οικογένειας του αιτητή (+)
-Τόπος διαμονής (+)
-Ύπαρξη ιδιόκτητης επαγγελματικής στέγης ή/και γεωργικής γης (-)
-Κατοχής άλλης τουρκοκυπριακής περιουσίας για επαγγελματικούς ή γεωργικούς σκοπούς (-)
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
