Η πολιτική συνοχής της ΕΕ έχει ενισχύσει σημαντικά τις προσπάθειες της Κύπρου για έρευνα, καινοτομία και βιωσιμότητα, ενδυναμώνοντας παράλληλα τις δημόσιες υπηρεσίες, τους αστικούς χώρους και τη συνολική ποιότητα ζωής, αντανακλώντας σαφώς την αλληλεγγύη και τη μακροπρόθεσμη δέσμευση της ΕΕ για την επίτευξη ισορροπημένης ανάπτυξης σε όλες τις περιοχές, δήλωσε σε συνέντευξη στο ΚΥΠΕ ο Maciej Berestecki, Εκπρόσωπος Τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο κ. Baresecki σημείωσε ότι από την ένταξή της στην ΕΕ το 2004, η Κύπρος έλαβε περίπου 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ από την πολιτική συνοχής μέσω των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων.
Είπε συγκεκριμένα ότι κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020, εκτιμάται ότι οι επενδύσεις που συγχρηματοδοτήθηκαν από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία Πολιτικής Συνοχής συνέβαλαν σε σωρευτική αύξηση 6% του εθνικού ΑΕΠ και στη δημιουργία 24.000 νέων θέσεων εργασίας.
«Τα ταμεία της πολιτικής συνοχής έχουν υποστηρίξει βασικούς τομείς όπως η ψηφιοποίηση, η έρευνα και η καινοτομία, η ανταγωνιστικότητα των ΜμΕ και η προστασία του περιβάλλοντος», είπε.
Ο κ. Baresecki αναφέρθηκε σε αξιοσημείωτα έργα που περιλαμβάνουν τη δημιουργία του ΓεΣΥ, βελτιώσεις στον πολεοδομικό σχεδιασμό, την ανάπτυξη 12 νέων ερευνητικών υποδομών, επιχορηγήσεις για 1.500 ΜμΕ και ενεργειακές αναβαθμίσεις για 1.800 νοικοκυριά. Επιπλέον, διατέθηκαν περίπου 100 εκατομμύρια ευρώ για ιατρική υποστήριξη λόγω της πανδημίας του COVID-19.
«Εμβληματικές αναπτύξεις όπως η πλατεία Ελευθερίας, η Βιβλιοθήκη 'Στέλιου Ιωάννου' στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, η Δημοτική Αγορά Λάρνακας και οι ενεργειακά αποδοτικές αστικές αναβαθμίσεις έχουν οδηγήσει σε απτές βελτιώσεις σε πόλεις και κοινότητες», δήλωσε στο ΚΥΠΕ.
Προγραμματική περίοδος 2021-2027
Για την προγραμματική περίοδο 2021-2027, η Κύπρος θα λάβει σημαντική υποστήριξη από την πολιτική συνοχής, ύψους περίπου 967 εκατομμυρίων ευρώ μέσω του προγράμματος ''ΘΑλΕΙΑ''.
Ο Εκπρόσωπος της Κομισιόν σημείωσε ότι, σε συνδυασμό με τις εθνικές συνεισφορές, η συνολική επένδυση εκτιμάται σε περίπου 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ, επισημαίνοντας ότι το πρόγραμμα είναι επικεντρωμένο στην προώθηση μιας ανταγωνιστικής, περιβαλλοντικά βιώσιμης και ψηφιακά προοδευτικής οικονομίας.
Οι βασικοί τομείς επενδύσεων περιλαμβάνουν την έρευνα, την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τη βιώσιμη κινητικότητα και την κοινωνική ένταξη.
«Αξιοσημείωτα έργα περιλαμβάνουν την ανάπτυξη των Ερευνητικών Εργαστηρίων της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου, τη μετατροπή του Παλαιού Σταδίου ΓΣΠ Λευκωσίας σε πράσινο δημόσιο χώρο, την εφαρμογή του Συστήματος Πληροφοριών Γης του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, το σχέδιο Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα, το σύστημα αποβλήτων «Πληρώνω Όσο Πετώ» και την κατασκευή του Νότιου Αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας», είπε.
Ο κ. Baresecki υπογράμμισε ότι αυτές οι πρωτοβουλίες αναμένεται να αποφέρουν σημαντικά οφέλη, όπως η δημιουργία 885 νέων ερευνητικών θέσεων, η παροχή βελτιωμένων ψηφιακών υπηρεσιών για 133.000 χρήστες και η προσθήκη 1.775 νέων θέσεων εργασίας σε διάφορους τομείς.
Ανέφερε επίσης ότι το πρόγραμμα στοχεύει στην αύξηση του μεριδίου της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από 11,7% σε 30%, στη βελτίωση της παροχής νερού για 130.000 κατοίκους και στην επέκταση των υπηρεσιών αποχέτευσης σε 8.500 άτομα, ενισχύοντας έτσι τη βιωσιμότητα, τη συνδεσιμότητα και τη συνολική ποιότητα ζωής σε όλη την Κύπρο.
Απαντώντας σε ερώτηση, ο Εκπρόσωπος Τύπου της Επιτροπής εξήγησε ότι τα έργα της πολιτικής συνοχής διαχειρίζονται από κοινού οι εθνικές αρχές και η Κομισιόν.
Εξήγησε περαιτέρω ότι η Κυπριακή Διαχειριστική Αρχή είναι υπεύθυνη για την επιλογή και την επίβλεψη των έργων, διασφαλίζοντας ότι εκτελούνται σωστά και παραμένουν ευθυγραμμισμένα με τους συμφωνημένους στόχους.
«Περιστασιακά, είναι απαραίτητες προσαρμογές κατά την υλοποίηση λόγω αυξήσεων κόστους, τεχνικών ζητημάτων ή μεταβαλλόμενων επενδυτικών προτεραιοτήτων και αυτές οι αλλαγές πρέπει να εξηγούνται και να τεκμηριώνονται με σαφήνεια», είπε.
Σημείωσε επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη διασφάλιση ότι το πρόγραμμα επιτυγχάνει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματά του και ότι τα κονδύλια της ΕΕ δαπανώνται σωστά και με διαφάνεια. Διεξάγει τακτική παρακολούθηση, ετήσιες αξιολογήσεις και τελική αξιολόγηση μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος.
«Όταν προκύπτουν ζητήματα, η Επιτροπή και οι κυπριακές αρχές συνεργάζονται για τη λήψη διορθωτικών μέτρων που πρέπει να εφαρμοστούν πριν από την πραγματοποίηση των τελικών πληρωμών. Αυτό το σύστημα διατηρεί την ευελιξία που απαιτείται για την προσαρμογή, διασφαλίζοντας παράλληλα την λογοδοσία και την ορθή αξιοποίηση των κονδυλίων της ΕΕ για την υποστήριξη των αναπτυξιακών στόχων της Κύπρου», είπε.
Κλιματική κρίση και πόσο έτοιμες είναι οι πόλεις μας
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση σχετικά με την κλιματική κρίση και το πώς επηρεάζει κυρίως την περιοχή της Μεσογείου, είπε ότι πράγματι η περιοχή αντιμετωπίζει ολοένα και περισσότερο προκλήσεις όπως οι υψηλές θερμοκρασίες και η λειψυδρία, γεγονός που καθιστά αναγκαστικές τις πόλεις να προσαρμόσουν ανάλογα τον σχεδιασμό και τις υποδομές τους.
Ο κ. Baresecki παραδέχτηκε στη συνέντευξή του ότι πολλές αστικές περιοχές δεν είναι ακόμη πλήρως εξοπλισμένες για να αντιμετωπίσουν αυτές τις συνθήκες, προσθέτοντας ότι η πολιτική συνοχής προσφέρει πολύτιμη υποστήριξη σε αυτή τη διαδικασία προσαρμογής, επενδύοντας σε αστικό σχεδιασμό με ευαισθησία στο ζήτημα του νερού όπως πρωτοβουλίες για συλλογή όμβριων υδάτων, βιώσιμη αποστράγγιση και αποτελεσματικά συστήματα άρδευσης.
Είπε συγκεκριμένα ότι μέσω της Αστικής Ατζέντας, η ΕΕ προωθεί στρατηγικές που στοχεύουν στη βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή.
Εξήγησε ότι ενσωματώνοντας αυτές τις αρχές στον αστικό σχεδιασμό, η πολιτική συνοχής βοηθά τις πόλεις να εξελιχθούν σε πιο πράσινα, πιο βιώσιμα και ανθεκτικά στη θερμότητα περιβάλλοντα, ενθαρρύνοντας παράλληλα τη συνεργασία μεταξύ των μεσογειακών πόλεων, διευκολύνοντας την ανταλλαγή εμπειρογνωμοσύνης, τη δοκιμή καινοτόμων λύσεων και την αναπαραγωγή επιτυχημένων μοντέλων.
«Με αυτόν τον τρόπο, η πολιτική συνοχής όχι μόνο ενισχύει τις τοπικές αντιδράσεις στην κλιματική κρίση, αλλά και ενισχύει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και βιωσιμότητα των μεσογειακών πόλεων», δήλωσε ο Εκπρόσωπος της Κομισιόν.
Επιπλέον, υπενθύμισε ότι με τον πρόσφατα υιοθετημένο Κανονισμό Ενδιάμεσης Αναθεώρησης της Πολιτικής Συνοχής, τα Κράτη Μέλη ενθαρρύνονται να ανακατευθύνουν τη χρηματοδότηση προς νέες εξειδικευμένες προτεραιότητες, συμπεριλαμβανομένης της «ανθεκτικότητας στο νερό». Όσοι το πράξουν, θα επωφεληθούν από ευνοϊκότερα ποσοστά προχρηματοδότησης και συγχρηματοδότησης.
«Μέχρι το τέλος του έτους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υιοθετήσει μια ατζέντα για τις πόλεις. Αυτό θα ενισχύσει την προσέγγιση της ΕΕ για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Η ατζέντα θα βελτιστοποιήσει την πρόσβαση στην υποστήριξη της ΕΕ για τις αστικές περιοχές και θα ενσωματώσει καλύτερα τα συμφέροντα των πόλεων στη χάραξη πολιτικής της ΕΕ. Αυτό θα βοηθήσει τις πόλεις να αντιμετωπίσουν πολλαπλές προκλήσεις, όπως το ζεστό κλίμα και η λειψυδρία», είπε.
Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Περιφερειών και Πόλεων, στεγαστικό και βιωσιμότητα
Ερωτηθείς για τη φετινή Εβδομάδα Περιφερειών και Πόλεων που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στις Βρυξέλλες και επικεντρώθηκε, μεταξύ άλλων, στην προσιτή στέγαση και τη βιωσιμότητα των πόλεων, ο αξιωματούχος της Επιτροπής σημείωσε ότι η εκδήλωση υπογράμμισε έντονα τον κρίσιμο ρόλο της συνεργασίας και της καινοτομίας στη διαμόρφωση των αστικών και περιφερειακών περιοχών.
Τόνισε ότι η συζήτηση για την προσιτή στέγη και την αστική βιωσιμότητα ανέδειξε την ολοένα και πιο αλληλένδετη φύση της κοινωνικής ένταξης και της περιβαλλοντικής ανθεκτικότητας στο πλαίσιο της χάραξης πολιτικής της ΕΕ.
Χαρακτήρισε την εκδήλωση πολύτιμη πλατφόρμα για τις περιφέρειες και τις πόλεις να ανταλλάξουν εμπειρίες, να παρουσιάσουν βέλτιστες πρακτικές και να εξερευνήσουν νέους τρόπους για την προώθηση των στόχων της πολιτικής συνοχής, ενισχύοντας τον ζωτικό ρόλο της τοπικής και περιφερειακής διακυβέρνησης στην αποτελεσματική ευρωπαϊκή διοίκηση.
Ο κ. Baresecki σημείωσε επίσης ότι οι βασικές συζητήσεις τόνισαν τη σημασία της ενσωμάτωσης λύσεων ευαίσθητων στο νερό και ανθεκτικών στην κλιματική αλλαγή σε έργα προσιτής στέγασης, διασφαλίζοντας ότι η βιωσιμότητα συμπληρώνει και δεν θέτει σε κίνδυνο την προσβασιμότητα.
«Οι συμμετέχοντες τόνισαν περαιτέρω τα οφέλη των ολιστικών, διατομεακών προσεγγίσεων που συνδυάζουν προσιτή στέγαση, πράσινες υποδομές και τεχνολογίες έξυπνων πόλεων. Προωθώντας καινοτόμες συνεργασίες και ανταλλαγή γνώσεων, η Εβδομάδα Περιφερειών επιβεβαίωσε ότι οι ανθεκτικές, χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμες πόλεις είναι εφικτές μέσω συλλογικής μάθησης, στοχευμένων επενδύσεων και αποτελεσματικής πολυεπίπεδης διακυβέρνησης», είπε.
Τι είναι η Πολιτική Συνοχής
Η πολιτική συνοχής είναι η κύρια επενδυτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που στοχεύει στην προώθηση της ισορροπημένης ανάπτυξης, στη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων και στην ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής.
Μέσω αυτής της πολιτικής, η ΕΕ υποστηρίζει έργα περιφερειακής ανάπτυξης σε τομείς όπως η καινοτομία, το περιβάλλον, οι μεταφορές και η απασχόληση. Η πολιτική συνοχής βοηθά συγκεκριμένα τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες της ΕΕ να αναπτύξουν τις οικονομίες τους ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα, δημιουργώντας θέσεις εργασίας, ενισχύοντας τις υποδομές και βελτιώνοντας την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή.
Εμπλουτίζει παράλληλα το βιοτικό επίπεδο και προωθεί την αλληλεγγύη μεταξύ των περιφερειών, παρέχοντας στους πολίτες της ΕΕ καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, αυξημένες ευκαιρίες απασχόλησης, βελτιωμένες υποδομές και ισχυρότερη ικανότητα ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή.
Πηγή: ΚΥΠΕ
