Στη ρύθμιση των διαδικασιών που διέπουν τον ορισμό αντικαταστάτη Προσωπικού Ιατρού (ΠΙ) στο ΓεΣΥ εστιάζει ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ), σύμφωνα με όσα ανέφερε σήμερα η Γενική Διευθύντρια του Οργανισμού, Έφη Καμίτση, στο πλαίσιο συζήτησης στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία εξέτασε τις πτυχές καταγγελίας που υπέβαλε πατέρας ανήλικης ασθενούς, σχετικά με την παρακολούθηση της κόρης του, η οποία αντιμετώπισε σοβαρό πρόβλημα υγείας, από γιατρό που εκ των υστέρων διαπίστωσαν ότι ενεργούσε με την ειδικότητα του αντικαταστάτη.
Η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, επεσήμανε ως προβληματική, τόσο την κατάχρηση της οποίας φαίνεται να τυγχάνει η διαδικασία ορισμού αντικαταστάτη από κάποιους γιατρούς, προκειμένου να υπερβαίνουν το όριο των 2.500 εγγεγραμμένων ασθενών, που προβλέπεται από τους κανονισμούς λειτουργίας του ΓεΣΥ, όσο και για το γεγονός ότι, ούτε η οικογένεια της ασθενούς έλαβε οποιαδήποτε απάντηση στην καταγγελία που υποβλήθηκε στον ΟΑΥ εδώ και περίπου ενάμιση χρόνο, ενώ απάντηση δεν έλαβε ούτε και η ίδια η Βουλευτής, που απηύθυνε ερώτημα για το εν λόγω θέμα στον ΟΑΥ τον περασμένο Μάρτιο.
Στη συνεδρίαση συμμετείχε σήμερα και ο νεοδιορισθείς ως Συνήγορος του Ασθενή, Μάριος Χαραλαμπίδης, ανήμερα της επίσημης ανάληψης των καθηκόντων του, σημειώνοντας ότι και το Γραφείο του θα αποτελεί πλέον μία επιλογή για τους ασθενείς που θέλουν να διερευνηθούν τα παράπονά τους, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που αφορούν ιατρική αμέλεια. Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση, ο κ. Χαραλαμπίδης ανέφερε ότι ξεκίνησε η ετοιμασία μηχανισμού που θα δέχεται τα παράπονα των ασθενών για πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εξέταση, διαθέτοντας και επαρχιακές επιτροπές εξέτασης παραπόνων.
Αναφορικά με την περίπτωση που συζητήθηκε ενώπιον της Επιτροπής, είπε ότι θα πρέπει να επιληφθούν οι αρμόδιοι, ώστε να μην προκύπτουν καθυστερήσεις και ταλαιπωρία για τους ασθενείς, λόγω κάποιων πρακτικών. Επεσήμανε, όμως, ότι της περίπτωσης αυτής άπτονται και το θέμα της συγκατάθεση ως δικαίωμα του ασθενή, το δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής του γιατρού, καθώς και το δικαίωμα της πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας.
Στο πλαίσιο της συζήτησης στην Επιτροπή, ο κ. Χαραλαμπίδης ανέφερε ότι το θέμα της αντικατάστασης δεν κλείνει απλώς με ενημέρωση των ασθενών, αλλά τίθεται και ζήτημα επεξήγησης της λειτουργίας αυτής, αλλά και των προϋποθέσεων και επακόλουθων της συναίνεσης του ασθενή. Σε ερώτηση του ανεξάρτητου Βουλευτή, Ανδρέα Αποστόλου, αν θα έπρεπε η καταγγελία να υποβληθεί στον Συνήγορο του Ασθενή, αν ο θεσμός λειτουργούσε το 2023 -2024, ο κ. Χαραλαμπίδης απάντησε ότι θα μπορούσε να είχε γίνει, στον βαθμό που δεν αφορά ιατρική αμέλεια.
Όπως εξήγησε ο πατέρας της ανήλικης, ο οποίος υπέβαλε και το παράπονο προς τον ΟΑΥ, λόγω της ασθένειας που αντιμετώπισε η κόρη του, διαπίστωσε ότι εκδίδονταν σειρά παραπεμπτικών από γιατρό ο οποίος δεν την παρακολουθούσε. Επίσης, όπως ανέφερε, επί έξι μήνες, από τον Σεπτέμβριο του 2023, είχαν καταχωρηθεί στο ΓεΣΥ περισσότερες από έξι επισκέψεις στον αντικαταστάτη γιατρό και εξέφρασε την έκπληξή του για το γεγονός ότι το Σύστημα δεν εντόπισε κάτι ασυνήθιστο σε αυτό.
Η ΓΔ του ΟΑΥ, Έφη Καμίτση, εξήγησε ενώπιον της Επιτροπής ότι η διαδικασία της αντικατάστασης γιατρού είναι κάτι που επιτρέπει το ΓεΣΥ, ώστε να καλύπτονται οι ασθενείς σε περίπτωση που απουσιάζει ο ΠΙ και πρόσθεσε ότι με τον ίδιο μηχανισμό λειτουργούν και οι εφημερεύοντες γιατροί, στους οποίους δίνεται πρόσβαση στους ιατρικούς φακέλους, ώστε να μπορούν να παρακολουθούν εκτάκτως τους ασθενείς, όταν αυτό χρειαστεί.
Η κ. Καμίτση επεσήμανε, όμως, ότι η διαδικασία αυτή δεν θεσπίστηκε για να έχει μόνιμο χαρακτήρα η αντικατάσταση και ότι δεν επιτρέπεται να παρακολουθεί ασθενείς ένας γιατρός με την ιδιότητα του αντικαταστάτη, όταν συμβαίνει να έχει συμπληρώσει το όριο των 2.500 ασθενών που προβλέπεται. «Η μόνιμη αντικατάσταση παραβαίνει το πνεύμα και τη φιλοσοφία του προσωπικού γιατρού», ανέφερε χαρακτηριστικά. Διευκρίνισε, πάντως, ότι ένας γιατρός που παρακολουθεί ασθενείς ως αντικαταστάτης, δεν καταγράφεται στο σύστημα και δεν πληρώνεται γι’ αυτό.
Η ίδια παραδέχθηκε ότι χρειάζεται να γίνουν ενέργειες για να αλλάξουν οι διαδικασίες, ώστε να μην υπάρχουν στρεβλώσεις, επισημαίνοντας ότι ήδη δρομολογούνται τέτοιες ενέργειες. Διευκρίνισε απαντώντας σε ερωτήσεις της Βουλευτή του ΔΗΣΥ, Ρίτας Σούπερμαν, ότι δεν τίθεται ζήτημα για πειθαρχικά μέτρα, καθώς η αντικατάσταση γιατρού είναι κάτι που προβλέπεται από το ΓεΣΥ και εξυπηρετεί τους ίδιους τους ασθενείς.
Απαντώντας σε ερωτήσεις του ίδιου του πατέρα της ασθενούς, η κ. Καμίτση εξήγησε ότι δεν υπάρχει περιορισμός στον αριθμός των αντικαταστάσεων που μπορούν να γίνουν και πρόσθεσε ότι, αν και προωθούνται αλλαγές στον τρόπο εφαρμογής της αντικατάστασης, αλλά όχι κατάργηση της ρύθμισης αυτής.
Με παρέμβασή του ο ανεξάρτητος Βουλευτής, Ανδρέας Αποστόλου, εισηγήθηκε ότι πρέπει να δίνεται προειδοποίηση μέσω του συστήματος, μετά από επαναλαμβανόμενες επισκέψεις σε αντικαταστάτη γιατρό, όπως επίσης να δηλώνεται στον ασθενή όταν η επίσκεψη έγινε σε αντικαταστάτη και όχι σε κύριο γιατρό.
Με τη σειρά της η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Μαρίνα Νικολάου, κάλεσε τον ΟΑΥ να παρουσιάσει το συντομότερο δυνατό τις αλλαγές που προωθεί για το πλαίσιο αυτό, ενώ ενθάρρυνε και την οικογένεια της ασθενούς που υπέβαλε παράπονο, να εξετάσει και το ενδεχόμενο υποβολής καταγγελίας για ιατρική αμέλεια, εάν θεωρεί ότι συντρέχει λόγος.
Αναφορικά με τη διερεύνηση της καταγγελίας που υποβλήθηκε στον ΟΑΥ, η κ. Καμίτση είπε ότι συνεχίζεται εδώ και ένα χρόνο, επισημαίνοντας ότι είναι μία χρονοβόρα διαδικασία, γιατί στέλνονται επιστολές προς τους εμπλεκόμενους γιατρούς και αναμένονται απαντήσεις. Σημείωσε ότι ο ΟΑΥ έχει λάβει τις θέσεις της θεράπουσας γιατρού και θα προωθήσει τις δέουσες απαντήσεις τόσο προς την οικογένεια της ασθενούς, όσο και προς την Πρόεδρο της Επιτροπής.
Της διαδικασίας της αντικατάστασης γιατρού υπεραμύνθηκε και η εκπρόσωπος της ΟΣΑΚ στην συνεδρίαση, εξηγώντας ότι η αντικατάσταση μεταξύ προσωπικών γιατρών πρέπει να γίνεται, λόγω ενδεχόμενης απουσίας κάποιου. Σημείωσε ότι μπορεί να υπάρχει κατάχρηση της πρόνοιας αυτής από μερίδα παιδιάτρων και μικρό αριθμό προσωπικών ιατρών ενηλίκων και ότι πρέπει ο ΟΑΥ να εξετάσει «πώς θα κλείσει το παραθυράκι».
Σημείωσε ότι παλιότερα ήταν μεγαλύτερος ο αριθμός των περιπτώσεων αυτών και ότι ο ΟΑΥ έκανε παρεμβάσεις για να τον περιορίσει, αλλά χρειάζονται κι άλλες ενέργειες. Στην προκειμένη επεσήμανε ως πρόβλημα το γεγονός ότι οι γονείς ανακαλύψαν εκ των υστέρων ότι το παιδί ήταν εγγεγραμμένο στον γιατρό που δεν έβλεπε το παιδί και ότι ο ορισμένος ως αντικαταστάτης ήταν αυτός που το παρακολουθούσε.
Στη σημασία του θεσμού της αντικατάσταση αναφέρθηκε κατά τη συνεδρίαση και ο Μιχάλης Αναστασιάδης, Πρόεδρος της Παιδιατρικής Εταιρείας Κύπρου, αναφέροντας ότι μέσω αυτού εξυπηρετείται μεγάλος αριθμός παιδιών, ακόμα και σε Σαββατοκύριακα και αργίες, συμβάλλοντας στην αποσυμφόρηση των ΤΑΕ. Σημείωσε, δε, ότι ο μέσος όρος ασθενών ανά παιδίατρο αυτή τη στιγμή είναι «λογικός και διαχειρίσιμος» και ότι ελάχιστοι έχουν εγγεγραμμένους 2.500 ασθενείς. Επεσήμανε, όμως, ότι η διαδικασία χρειάζεται ρύθμιση.
Στην ίδια κατεύθυνση τοποθετήθηκε και η Μαίρη Αβρααμίδου, εκ μέρους του Συνδέσμου Προσωπικών Γιατρών, καλώντας του εμπλεκόμενους να εστιάσουν στα κενά και στις παρερμηνείες, χωρίς όμως καταργηθεί η διαδικασία της αντικατάστασης. Η κ. Αβρααμίδου αναφέρθηκε και στα προβλήματα που προκύπτουν από τις τηλεφωνικές επισκέψεις, κάτι που σχολιάστηκε ως προβληματικό και από τον παραπονούμενο πατέρα, καθώς και από τον κ. Αναστασιάδη. Η κ. Αβρααμίδου είπε ότι αυτή η διαδικασία μπορεί να αφορά επαναλαμβανόμενη συνταγογράφηση ή έκτακτη ανάγκη για μικροβιολογικές εξετάσεις, δεν μπορεί όμως να αντικαθιστά τη διάγνωση εξ όψεως.
Ακολούθως, ο νομικός σύμβουλός του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου, Θανάσης Κορφιώτης, απαντώντας σε ερώτηση της Προέδρου της Επιτροπής σχετικά με τις νομικές ευθύνες σε περίπτωση ιατρικής αμέλειας, στην περίπτωση που εξετάζεται ασθενής από αντικαταστάτη γιατρό, σημείωσε ότι ευθύνη φέρουν ενδεχομένως και οι κύριος και ο αντικαταστάτης. Εξήγησε, δε, ότι αν υπάρχει κατάχρηση της διαδικασίας αντικατάστασης, οι αρμόδιοι πρέπει να προχωρήσουν σε αλλαγές, επεσήμανε όμως ότι αυτό δεν νομικό θέμα.
Η Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, δήλωσε μετά τη συνεδρίαση ότι μετά τις πιέσεις που δέχθηκε ο ΟΑΥ, με την επιστολή που στάλθηκε και με τον ορισμό της συζήτησης στην Επιτροπή, την περασμένη Παρασκευή στάλθηκε εγκύκλιος προς όλους τους προσωπικούς γιατρούς προκειμένου να ακολουθήσουν τις πρέπουσες διαδικασίες για να αποφεύγεται η κατάχρηση η οποία πιθανόν να γίνεται στο θέμα της αντικατάστασης.
Εξέφρασε ικανοποίηση για το γεγονός ότι ο ΟΑΥ και ο ιατρικός κόσμος συνηγορούν πως κάποια πράγματα πρέπει να διορθωθούν. «Δεν μπορεί να ξεκινούμε ένα σύστημα και να μην επανερχόμαστε με διορθωτικές παρεμβάσεις, ιδιαίτερα όταν, όπως λέχθηκε στην Επιτροπή, έχουν παρατηρηθεί καταχρηστικές πρακτικές», σημείωσε. Είπε, ακόμα, ότι έλαβε διαβεβαιώσεις από τον ΟΑΥ πως εντός της εβδομάδας θα δοθούν απαντήσεις αναφορικά με την καταγγελία που υποβλήθηκε.
Μετά τη συνεδρίαση η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν, δήλωσε ότι «η συγκεκριμένη υπόθεση καταδεικνύει με δραματικό τρόπο τα κενά που υπάρχουν στη διαχείριση σοβαρών περιστατικών που αφορούν παιδιά, εντός του συστήματος υγείας».
Έκανε λόγο για «ζήτημα ευθύνης και διαφάνειας κατά πόσο υπάρχουν μηχανισμοί ελέγχου από τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας για τους υπερφορτωμένους καταλόγους ασθενών από παιδιάτρους». Επίσης, έθεσε ζήτημα για το αν λειτουργούν οι διαδικασίες παραπομπής και πρόσβασης σε ειδικούς ιατρούς ή αν υπάρχουν καθυστερήσεις που κοστίζουν πολύτιμο χρόνο.
Τέλος, σημείωσε πως όταν ο ΟΑΥ «αποτυγχάνει να διασφαλίσει ότι οι ιατροί του λειτουργούν εντός ορίων, όταν οι ασθενείς γνωρίζουν ποιος τους παρακολουθεί και ότι οι κρίσιμες περιπτώσεις αξιολογούνται έγκαιρα, φέρει μέρος της ευθύνης, όχι ποινικής αλλά διοικητικής και ηθικής».
Πηγή: ΚΥΠΕ