Τον περασμένο Ιούλιο το Υπουργείο Δικαιοσύνης και η Αστυνομία είχαν ανακοινώσει την εφαρμογή του συστήματος «ΕΛΠΙΣ», που αποτελεί το κουμπί πανικού για θύματα βίας στην οικογένεια, όπου παρουσίασαν στοιχεία για τις υποθέσεις που καταγράφονται ανά έτος, οι οποίες την περσινή χρονιά ξεπέρασαν τις 3.300, που ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος της τελευταίας εξαετίας, μετά το 2021 που αποτελεί χρονιά ρεκόρ για τέτοιας φύσεως αδικήματα.
Οι υποθέσεις του 2021 και του 2024 δεν αποτελούν εξαίρεση στον κανόνα, αλλά επιβεβαιώνουν τους ιδιαίτερα υψηλούς αριθμούς που καταγράφονται με βάση τα στοιχεία από το 2019 μέχρι και πέρυσι. Συγκεκριμένα, το 2019 οι υποθέσεις ανέρχονταν στις 1.199, το 2020 1.881, το 2021 3.347, το 2022 3.082, το 2023 2.988 και το 2024 3.322.
Παρά τους ιδιαίτερα υψηλούς αριθμούς που καταγράφονται στις υποθέσεις βίας στην οικογένεια, εντούτοις προκύπτει έλλειψη εργαλείων για ενημέρωση των Αρχών από τα θύματα, η οποία ενδεχομένως θα βοηθούσε στον περιορισμό των συγκεκριμένων περιστατικών. Ένα από αυτά, είναι η λειτουργία ευρωπαϊκής τηλεφωνικής γραμμής για θύματα έμφυλης βίας, το «116016», για το οποίο το Υπουργείο Δικαιοσύνης είχε εκφράσει γραπτώς από το 2021 την πρόθεσή του, ώστε να στηρίξει τη συγκεκριμένη γραμμή που θα χρησιμοποιείτο από τον Σύνδεσμο Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ).
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Κουκουμάς, κάλεσε τον υπουργό Δικαιοσύνης, Μάριο Χαρτσιώτη, να τοποθετηθεί μεταξύ άλλων, ως προς τις ενέργειες της Κυπριακής Δημοκρατίας από το 2021 μέχρι σήμερα, κατά πόσον έχει λειτουργήσει, αλλά και εάν υπάρχει κονδύλι στον προϋπολογισμό του 2025 για τη συγκεκριμένη τηλεφωνική γραμμή. Παράλληλα, ο υπουργός κλήθηκε να τοποθετηθεί εάν υπάρχει η δυνατότητα συγχρηματοδότησης της λειτουργίας κοινής τηλεφωνικής γραμμής από ευρωπαϊκά κονδύλια.
Απαντώντας στον βουλευτή του ΑΚΕΛ, ο υπουργός Δικαιοσύνης εξήγησε πως εντός του 2021, το Υπουργείο εξέφρασε γραπτώς την πρόθεση του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να αναλάβει τη στήριξη λειτουργίας της πανευρωπαϊκής τηλεφωνικής γραμμής για τα θύματα όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών σε εθνικό επίπεδο, υπογράφοντας μάλιστα σχετικό συμφωνητικό με τον ΣΠΑΒΟ. Όπως ανέφερε ο κ. Χαρτσιώτης, «η συμφωνία μεταξύ των δύο μερών προϋπέθετε την οικονομική στήριξη από πλευράς του Υπουργείου Δικαιοσύνης προς το ΣΠΑΒΟ με το ποσό των €45.000, στη βάση σχετικής κοστολόγησης που είχε υποβάλει τότε ο ΣΠΑΒΟ στο Υπουργείο».
Σημείωσε επίσης ότι το Υπουργείο, «αφού μελέτησε την πρόταση του ΣΠΑΒΟ, συμφώνησε όπως στηρίξει οικονομικά τις εργασίες για έναρξη λειτουργίας της γραμμής, προϋπολογίζοντας ποσό ύψους €45.000 στον προϋπολογισμό του για τα έτη 2022 και 2023, ως ήταν και το σχετικό αίτημα του ΣΠΑΒΟ. Μάλιστα το Υπουργείο προχώρησε στην ετοιμασία σχετικής Πρότασης προς το Υπουργικό Συμβούλιο, την οποία υπέβαλε στο Υπουργείο Οικονομικών για τις απόψεις του το Σεπτέμβριο του 2023».
Επισήμανε ωστόσο, ότι «κατά την επικοινωνία που είχε το Υπουργείο Δικαιοσύνης με το Υπουργείο Οικονομικών προέκυψε η ανάγκη όπως επανυποβληθεί από πλευράς ΣΠΑΒΟ αναλυτική εκτίμηση δαπάνης, στην οποία να καταγράφεται ξεχωριστά το αρχικό κόστος (εκπαίδευση και απαραίτητος τεχνολογικός εξοπλισμός), καθώς και το ετήσιο κόστος λειτουργίας της γραμμής».
Ο ΣΠΑΒΟ, συνέχισε ο υπουργός, «με επιστολή του ημερομηνίας 8 Νοεμβρίου 2023, ενημέρωσε ότι το εκτιμώμενο ετήσιο κόστος λειτουργίας της γραμμής αναμένεται να ανέλθει σε €120.000, με μία αύξηση 5% κατ’ έτος, στη βάση νέας κοστολόγησης που κατέθεσε, αίτημα το οποίο δεν ήταν ωστόσο, δυνατό να ικανοποιηθεί, δεδομένου ότι στον προϋπολογισμό των ετών 2023 και 2024 είχε περιληφθεί ποσό ύψους €45.000 αντίστοιχα».
Επισήμανε ακόμα πως «συνεπώς, ο λόγος για τον οποίο δεν προχώρησε μέχρι σήμερα η υλοποίηση της συγκεκριμένης δράσης, οφείλεται στη μη επίτευξη συμφωνίας μεταξύ του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως και του ΣΠΑΒΟ, για οικονομικούς λόγους».
Τόνισε εξάλλου ότι «υπό το φως της πιο πάνω εξέλιξης, και χωρίς να παραγνωρίζεται η εξειδίκευση, τεχνογνωσία και πολύχρονη εμπειρία που διαθέτει ο ΣΠΑΒΟ στα θέματα πρόληψης και αντιμετώπισης της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως αποφάσισε, για δημοσιονομικούς λόγους, να προχωρήσει σε Προκήρυξη Διαγωνισμού, μέσω Συνοπτικών Διαδικασιών, στη βάση των προνοιών του “περί της Ρύθμισης των Διαδικασιών Σύναψης Δημοσίων Συμβάσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου του 2016 (73(Ι)/2016)”, ως αυτός έχει τροποποιηθεί».
Όπως εξήγησε, «προς τούτο, αποφασίστηκε η σύσταση Επιτροπής Καταρτισμού των Τεχνικών Όρων και Προδιαγραφών της συγκεκριμένης Προσφοράς, η οποία θα είναι επιφορτισμένη, μεταξύ άλλων, με τον καταρτισμό των εγγράφων του διαγωνισμού, κατά τρόπο που θα διασφαλίζεται η ποιότητα των υπηρεσιών που θα ζητηθούν, καθώς και η καλύτερη δυνατή οικονομική προσφορά για το δημόσιο».
Σε σχέση με το κονδύλι που περιλήφθηκε στον προϋπολογισμό για το 2025, ο υπουργός Δικαιοσύνης είπε πως πρόκειται για ποσό ύψους €45.000, ενώ στον Προϋπολογισμό του 2026 ποσό ύψους €60.000 προς υλοποίηση της συγκεκριμένης δράσης. Εκτιμάται ότι η λειτουργία της εν λόγω γραμμής θα καταστεί δυνατή εντός του πρώτου εξαμήνου του 2026.
Καταληκτικά, σε σχέση με το ερώτημα του βουλευτή για το κατά πόσον υπάρχει η δυνατότητα συγχρηματοδότησης της λειτουργίας της κοινής τηλεφωνικής γραμμής, ο υπουργός Δικαιοσύνης επισήμανε ότι «στο παρόν στάδιο, ο Εθνικός Συντονιστικός Φορέας για την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών, ο οποίος λειτουργεί κάτω από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως διερευνά, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης, τη δυνατότητα άντλησης οικονομικών πόρων από σχετικά ευρωπαϊκά κονδύλια και προγράμματα».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
- Πυρά Σπάβο σε Αστυνομία και Εισαγγελία για τις δύο καταδίκες από το ΕΔΑΔ-«Παραβίασαν τα δικαιώματα των θυμάτων»
- Πέραν από κακοποίηση βιώνουν και καταναγκαστικό έλεγχο στην επικοινωνία τους αρκετές γυναίκες στην Κύπρο
