Όταν, ένα χρόνο πριν, τα κόμματα ανέλυαν τα -πολύ δυσάρεστα για σχεδόν όλους- αποτελέσματα των διπλών εκλογών, ένα συμπέρασμα στο οποίο είχαν καταλήξει ήταν η αδυναμία να περάσουν σωστά τα μηνύματά τους στους ψηφοφόρους. Ασχέτως αν τα ίδια πίστευαν ότι είχαν παραθέσει σωστές θέσεις, στην πραγματικότητα είτε δεν έφτασαν στα αυτιά του κόσμου, είτε έφτασαν αλλά δεν δόθηκε ποτέ σημασία σε αυτά που είχαν να πουν.
Το γεγονός αυτό θορύβησε τις πολιτικές δυνάμεις, οι οποίες αντιλήφθηκαν ότι οι μέθοδοι επικοινωνίας που επιστράτευαν στο παρελθόν δεν δούλευαν πλέον στον ίδιο βαθμό. Πολλά κόμματα αποφάσισαν, για παράδειγμα, να δώσουν περισσότερη έμφαση στη διαδικτυακή τους παρουσία. Άλλωστε στις Ευρωεκλογές είχε κάνει άνω κάτω το πολιτικό σύστημα ένας influencer, κάποιος, δηλαδή, που η μοναδική του παρουσία στη δημόσια σφαίρα ήταν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ο Φειδίας Παναγιώτου έδειξε στα κόμματα (και ίσως ήταν και η μοναδική πολιτική επιρροή που είχε στη μέχρι στιγμής καριέρα του) τις δυνατότητες που έχουν πλέον τα social media στη διάχυση του πολιτικού μηνύματος, ακόμη και αν δεν το έκανε συνειδητά και επί σκοπού.
Τα κόμματα, άλλα σε μεγαλύτερο και άλλα σε μικρότερο βαθμό, προσπάθησαν να αυξήσουν την παρουσία τους στα social media, αλλά είναι αμφίβολο κατά πόσον αυτό από μόνο του είναι αρκετό. Τα πρόσωπα που παρακολουθούσαν πριν τις Ευρωεκλογές τα βίντεο του Φειδία Παναγιώτου, στην πραγματικότητα δεν είχαν σκοπό να καταναλώνουν πολιτικό περιεχόμενο. Ήθελαν να βλέπουν προκλήσεις και πασιαμά και ως τέτοια είχε ξεκινήσει η πολιτική πορεία του ευρωβουλευτή. Συνεπώς, είναι αμφίβολο κατά πόσον στις παραμονές των Βουλευτικών Εκλογών, το κοινό αυτό θα αποκτήσει ξαφνικά την επιθυμία να παρακολουθεί πολιτικό περιεχόμενο, ώστε να ακολουθεί τα κόμματα και τις δραστηριότητές τους. Το πιθανότερο είναι το κοινό των προκλήσεων και του πασιαμά να προτιμά να ασχολείται με προκλήσεις και πασιαμά στον ελεύθερο του χρόνο. Άρα, αν θα φτάσουν σε αυτό μέσω διαδικτύου, δεν θα είναι επειδή το επιδίωξαν και το αναζήτησαν οι ίδιοι οι πολίτες, αλλά με τη βοήθεια το αλγόριθμου, των επιχορηγημένων αναρτήσεων και της αναπαραγωγής. Και ελλοχεύει πάλι ο κίνδυνος αυτοί που δεν ενδιαφέρονται, να αγνοήσουν όσα έχουν να πουν τα κόμματα, ακόμη και αν φτάσουν κοντά τους.
Ενδεχομένως το μεγαλύτερο πρόβλημα, το οποίο δεν αντιμετωπίζεται απαραιτήτως με ενίσχυση της διαδικτυακής παρουσίας, είναι το γεγονός πως μία μεγάλη μερίδα του κόσμου δεν ενδιαφέρεται καν να μάθει τι έχουν να πουν οι πολιτικές δυνάμεις. Είτε πρόκειται για ανακοινώσεις, είτε για τηλεοπτικές παρεμβάσεις, είτε για βιντεάκια στο διαδίκτυο, η ουσία δεν αλλάζει. Πολλοί πολίτες είτε θεωρούν ότι δεν έχουν να πουν τίποτε που τους αφορά, είτε εξαγριώνονται με αυτά που λένε και δεν θέλουν καν να τους ακούνε. Το πρόβλημα, δηλαδή, δεν είναι στην πραγματικότητα η μη ορθή αξιοποίηση της τεχνολογίας, αλλά τα ίδια τα κόμματα.
Η αλήθεια είναι πως πολύς κόσμος είναι πλήρως απογοητευμένος από το πολιτικό μας προσωπικό στο σύνολό του. Είτε είναι δεξιοί, είτε κεντρώοι, είτε αριστεροί, η πρότασή τους είναι για αρκετούς ψηφοφόρους μία αδιάφορη πρόταση, που δεν αξίζει της προσοχής τους, επειδή προέρχεται από κάποιους που θεωρούνται αποτυχημένοι. Οι πολιτικοί, ανεξαρτήτως χρωματισμού και ανεξαρτήτως αν υπηρετούν τη νομοθετική ή την εκτελεστική εξουσία, για μία μερίδα του κόσμου είναι ακατάλληλοι, όπως και τα κόμματα που εκπροσωπούν. Αυτό μπορεί να είναι άδικο και ισοπεδωτικό, αλλά σε κάθε εκλογική διαδικασία αποδεικνύεται όλο και περισσότερο.
Το πρόβλημα, συνεπώς, δεν είναι οι τρόποι που προσπαθούν να στείλουν τα διάφορα μηνύματά τους, αλλά το γεγονός πως το κύριο μήνυμα που έχουν εισπράξει αρκετοί πολίτες τα τελευταία χρόνια είναι πως κόμματα είτε δεν ενδιαφέρονται αρκετά, είτε δεν κάνουν αρκετά. Οι δυσκολίες που προκαλεί η ακρίβεια, η μη βελτίωση της ποιότητας ζωής, οι αδυναμίες στη λειτουργία του κράτους, διάφορα σκάνδαλα διαφθοράς, διαχρονικά βολέματα ημετέρων και πολλοί άλλοι παράγοντες, καθιστούν ολόκληρο το πολιτικό σύστημα όλο και λιγότερο ελκυστικό. Για αυτό και η μερίδα των αποστασιοποιημένων πολιτών μεγαλώνει, δεν μικραίνει σε κάθε εκλογική διαδικασία.
Τα κόμματα μπορεί να έχουν καλές, παραγωγικές και ουσιαστικές θέσεις, όμως δεν μπορούν να φτάσουν στην ολοένα και αυξανόμενη ομάδα πολιτών που δεν θέλουν να έχουν οποιαδήποτε σχέση μαζί τους. Και αυτό είναι ένα ζήτημα που θα αντιμετωπίσουν ακόμη πιο έντονα τους επόμενους μήνες, όταν θα θέλουν να προωθήσουν το προεκλογικό τους πρόγραμμα. Με βάση το παρελθόν τους, είναι αρκετά πιθανόν να πέσουν στην παγίδα να προσπαθήσουν να φωνάξουν πιο δυνατά, σε μία προσπάθεια να κερδίσουν περισσότερη σημασία. Να εμπλέκονται, δηλαδή, σε περισσότερους καβγάδες και να εκπέμπουν περισσότερη τοξικότητα, αγνοώντας το γεγονός πως αυτά τα πράγματα αποξενώνουν ακόμη περισσότερο τον κόσμο, που απεχθάνεται τη μικροπολιτική και τον τοξικό πολιτικό λόγο.
Αυτό που χρειάζεται να κάνουν οι πολιτικές δυνάμεις είναι να βρουν τρόπους να προσεγγίσουν τους απογοητευμένους πολίτες, όχι να τους εκνευρίσουν περισσότερο. Έχει αποδειχθεί σε βάθος χρόνου ότι αυτές οι τακτικές, παρόλο που μπορεί να λειτουργούν συσπειρωτικά για τον στενό πυρήνα, είναι αποτρεπτικές για όλους τους άλλους, καθώς επιβεβαιώνουν τις υφιστάμενες αντιλήψεις περί κομμάτων που βρίσκονται εκτός τόπου και χρόνου, ασχολούνται μόνο με τα δικά τους και δεν ενδιαφέρονται για τον κόσμο.
Ενδεχομένως αυτή η προσέγγιση να είναι και το μεγαλύτερο στοίχημα των κομμάτων σε αυτές τις εκλογές. Διότι η διατήρηση ποσοστών και εδρών (με εξαίρεση το ΕΛΑΜ, κανένας δεν μιλά για αύξηση) είναι σχεδόν αδύνατο να επιτευχθεί όταν αυξάνεται ο αριθμός των πολιτών που απορρίπτουν τον τρόπο που πολιτεύονται και αυτά που εκπροσωπούν. Τα μέχρι στιγμής σημεία γραφής, πάντως, δεν καταδεικνύουν πως έχουν βρει τη φόρμουλα για να τους προσεγγίσουν επιτυχώς.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
