Έκθεση για την έκταση της ζημιάς και το κονδύλι που απαιτείται για αποκατάσταση του αγροκτήματος του ΤΕΠΑΚ στη Λόφου έχει υποβάλει ήδη το Τμήμα Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης Τροφίμων στις πρυτανικές αρχές, όπως ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο υπεύθυνος καθηγητής, Δημήτρης Τσάλτας. Το απαιτούμενο πόσο ανέρχεται περίπου σε €80.000 και αφορά κυρίως στον εξοπλισμό που καταστράφηκε από τη φονική πυρκαγιά στη Λεμεσό, ενώ μένει να φανεί το επόμενο διάστημα ποια φυτά θα πρέπει να αντικατασταθούν.
Το πανεπιστημιακό αγρόκτημα, το οποίο επηρεάστηκε από την πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου στα κρασοχώρια της Λεμεσού, διαθέτει συνολικά 16 εκτάρια καλλιεργούμενων εκτάσεων, καθώς και εγκαταστάσεις θερμοκηπίων, γραφείων, αποθηκών και δεξαμενών νερού. Όπως εξήγησε στο ΚΥΠΕ ο κ. Τσιάλτας, πολλές ζημιές προκλήθηκαν λόγω των ιδιαίτερα ψηλών θερμοκρασιών, που αναπτύχθηκαν, όταν η φωτιά περικύκλωσε το αγρόκτημα.
Σημείωσε ότι σε αρκετές περιπτώσεις η φωτιά δεν άγγιξε τα φυτά στις καλλιέργειες του πρότυπου αγροκτήματος, με αμπελώνες, αμυγδαλιές, ελιές και οπωροφόρα. Όμως οι φλόγες από την καύση ξηρών κλαδιών που τοποθετούνται στο έδαφος σκόπιμα, ώστε να διατηρείται η υγρασία, σύμφωνα με τον κ. Τσάλτα, είχαν ως αποτέλεσμα να καούν εξωτερικά τα φυτά, γεγονός που, όπως εξήγησε, θα έχει ως συνέπεια να χαθεί φέτος η παραγωγή, ενώ και του χρόνου αναμένεται να είναι μειωμένη.
Λόγω της καταστροφής, μετέωροι βρέθηκαν και φοιτητές που ετοιμάζονταν να παρουσιάσουν τα αποτελέσματα της ερευνητικής τους δουλειάς με εργασίες στο αγρόκτημα. Ο κ. Τσάλτας είπε ότι καταβάλλουν προσπάθειες να διασώσουν ό,τι μπορεί να διασωθεί, ποτίζοντας κάποια από τα φυτά με χειροκίνητα μέσα, προκειμένου να προχωρήσουν τις εργασίες τους οι φοιτητές αυτοί.
Στόχος, είπε στο ΚΥΠΕ ο κ. Τσάλτας, είναι να υπάρχουν οι λιγότερες δυνατές επιπτώσεις για το ερευνητικό και διδακτικό έργο στο αγρόκτημα κατά το ακαδημαϊκό έτος ’25-’26 και να επιστρέψει το αγρόκτημα σε πλήρη λειτουργία το ’26-’27. Επεσήμανε ότι αυτό θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα θα κινηθούν οι διαδικασίες για τη διάθεση των ποσών για αποκατάσταση της ζημιάς, ώστε να προχωρήσει και η αγορά εξοπλισμού και υλικών που καταστράφηκαν από τη φωτιά.
Από τους πρώτους ελέγχους που έγιναν από το προσωπικό του Τμήματος στο αγρόκτημα, σημείωσε ο κ. Τσάλτας, φάνηκε ότι υπάρχουν κάποια θετικά μηνύματα, αφού διαπίστωσαν ότι δέντρα που εξωτερικά φαίνονται κατεστραμμένα, διατηρούν ακόμα σημάδια ζωής. Θα χρειαστούν όμως κάποιες εβδομάδες ακόμα, ή και μήνες, για να φανεί ποια φυτά μπορούν όντως να ανανήψουν, καθώς και ποια θα είναι σε τέτοια κατάσταση, ώστε να είναι χρήσιμα για το έργο ενός πρότυπου πανεπιστημιακού αγροκτήματος.
Οι μήνες του χειμώνα και ιδίως της άνοιξης που θα ακολουθήσει, θα είναι καθοριστικής σημασίας, σύμφωνα με τον κ. Τσάλτα. Πρόσθεσε, δε, ότι οι φοιτητές θα έχουν την ευκαιρία να ασκηθούν στο είδος του κλαδέματος που απαιτείται για τα δέντρα που επιβιώνουν μετά από μία τέτοια καταστροφή.
Σε ό,τι αφορά τον εξοπλισμό του αγροκτήματος, ο κ, Τσάλτας είπε ότι υλικά που βρίσκονταν σε εξωτερικούς χώρους, όπως λάστιχα νερού, εργαλεία ποτίσματος και δεξαμενές, καταστράφηκαν ολοσχερώς, κυρίως λόγω της επίδρασης των εξαιρετικά ψηλών θερμοκρασιών που αναπτύχθηκαν. Εξοπλισμός που βρισκόταν σε εσωτερικό χώρο, όπως ηλεκτρονική υπολογιστές ή μικροσκόπια, δεν επηρεάστηκε.
Ερωτηθείς αν οι ψηλές θερμοκρασίες επηρέασαν και την ποιότητα του εδάφους, ο κ. Τσάλντας απάντησε ότι η κύρια επίπτωση για το έδαφος είναι η συσσώρευση ρύπων και ξένων υλικών στην έκταση που κάηκε, τα οποία υλικά τοξικά ευθύνονται για την εναπόθεση τοξικών υλικών που μπορούν να περάσουν ακόμα και στα υπόγεια νερά.
Τέλος, ο κ. Τσάλτας αναφέρθηκε και στα όσα λέχθηκαν τον τελευταίο καιρό σχετικά με τη δυνατότητα των φροντισμένων αμπελώνων να προστατεύσουν από τη φωτιά, επισημαίνοντας πως όταν πρόκειται για μεμονωμένες καλλιέργειες, που περιβάλλονται από μη καλλιεργημένες εκτάσεις, τότε μπορούν μεν να περιορίσουν την επέκταση της πυρκαγιάς, όμως η παραγωγή θα επηρεαστεί από τη θερμική καταπόνηση.
Επεσήμανε, στο πλαίσιο αυτό, ότι είναι σημαντικό να διαφυλαχθεί ο χαρακτήρας των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, να αξιοποιηθούν γεωργικά και όχι με άλλες χρήσεις. Σε αντίθετη περίπτωση, θα παραμένουν ευάλωτες σε καταστροφές οι διάσπαρτες καλλιέργειες. Πρόσθεσε, δε, ως σημαντική παράμετρο και τη βόσκηση, για τον καθαρισμό της χαμηλής βλάστησης, ώστε να μην γίνεται καύσιμη ύλη.
Πηγή: ΚΥΠΕ
