Συμπληρώθηκαν 48 χρόνια από την ημέρα που έφυγε από τη ζωή ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ', με τα κόμματα να τιμούν την μνήμη του. Το ετήσιο μνημόσυνο του πρώτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’, τελέστηκε την Κυριακή στην Ιερά Μονή Παναγίας του Κύκκου, προϊσταμένου του Αρχιεπισκόπου Γεώργιου, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη.
Επιμνημόσυνη ομιλία εκφώνησε η Υπουργός Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας δρ Αθηνά Μιχαηλίδου, η οποία είπε, μεταξύ άλλων, ότι η παρακαταθήκη του Αρχιεπίσκοπου Μακάριου αποτελεί φάρο για τις σημερινές και τις επόμενες γενιές, αλλά και ότι ο ίδιος οραματίστηκε μια Κύπρο ελεύθερη και ευημερούσα.
Μετά τη θεία λειτουργία ακολούθησε τρισάγιο στο Θρονί της Παναγίας του Κύκκου, όπου βρίσκεται και ο τάφος του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, ο οποίος πέθανε στις 3 Αυγούστου 1977.
Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων. Εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας, στεφάνι κατέθεσε η Υπουργός Παιδείας και, εκ μέρους της Προέδρου της Βουλής, ο Βουλευτής Αλέκος Τρυφωνίδης.
Παρόντες ήταν και οι Πρόεδροι του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος και της ΕΔΕΚ, Νίκος Αναστασίου, ο Ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Γεωργίου, και ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ και Επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Βουλής στη Διακοινοβουλευτική Συνέλευση της Ορθοδοξίας, Πανίκος Λεωνίδου, εκπρόσωποι κομμάτων, εκπρόσωπος της Ελληνικής Πρεσβείας, ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς και ο Διοικητής της ΕΛΔΥΚ, ενώ τον Αρχηγό της Αστυνομίας εκπροσώπησε ο Βοηθός Αρχηγός Προστασίας Συνόρων, Μιχάλης Κατσουνωτός.
Στεφάνια κατέθεσαν και μέλη της οικογένειας του Αρχιεπισκόπου Μακάριου, κοινοτικά συμβούλια και οργανωμένα σύνολα, μεταξύ άλλων.
Η τελετή έληξε με την τήρηση ενός λεπτού σιγής και την ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου από τη φιλαρμονική της Εθνικής Φρουράς.
Τα κόμματα τιμούν την μνήμη του
Σε ανακοίνωσή του, το ΑΚΕΛ αναφέρει πως συμπληρώνονται σήμερα 48 χρόνια από τον θάνατο του πρώτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Το ΑΚΕΛ τιμά τη μνήμη του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου που υπήρξε μια εμβληματική ιστορική φυσιογνωμία της πατρίδας μας, του οποίου το όνομα συνδέθηκε με τους αγώνες της Κύπρου και του λαού της για ελευθερία, δημοκρατία και ειρήνη ενώ η αναγνώρισή του ξεπέρασε τα όρια της χώρας μας.
«Η Ιστορία έγραψε ότι ο Μακάριος πολεμήθηκε όσο λίγοι στη σύγχρονη κυπριακή ιστορία. Έγινε στόχος των ΝΑΤΟϊκών συνομωσιών, της χούντας των Αθηνών και του εοκαβήτικου φασισμού. Παρέμεινε συνεπής στην αδέσμευτη πολιτική που ακολούθησε για την Κύπρο και με όπλο τη στήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας του κυπριακού λαού αγωνίστηκε με αφοσίωση για την πατρίδα. Μετά την τραγωδία του 1974, ο Μακάριος απέρριψε την υποταγή στην κατοχή και ταυτόχρονα με το πολιτικό του ανάστημα, σήκωσε το βάρος της ιστορικής απόφασης για αποδοχή της λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας προκειμένου να τερματιστεί η κατοχή και η διχοτόμηση».
Την ίδια ώρα, το ΑΚΕΛ στην ανακοίνωση αναφέρει πως «όχι μόνο δεν αποκρύβει, αλλά επισημαίνει τα λάθη και τις εσφαλμένες εκτιμήσεις του Μακαρίου όταν βρισκόταν στο πηδάλιο της χώρας, προκειμένου αυτά να διδάσκουν και να καθοδηγούν σήμερα. Χαρακτηριστική άλλωστε, ήταν η υποτίμηση του ενδεχόμενου διενέργειας πραξικοπήματος. Είναι όμως χυδαία αντιστροφή της πραγματικότητας να αποδίδονται ευθύνες στο Μακάριο ή στην αδέσμευτη πολιτική της Κύπρου για το έγκλημα της τουρκικής εισβολής. Είναι προσβολή στον λαό και την ιστορική αλήθεια να διακινούνται «αφηγήματα» για την κυπριακή ιστορία που επιχειρούν εξίσωση της νόμιμης κυβέρνησης Μακαρίου και των δυνάμεων της δημοκρατίας με την γριβική τρομοκρατία. Για αυτό, τιμώντας τη μνήμη του Μακαρίου, το ΑΚΕΛ θα συνεχίσει να υπερασπίζεται την ιστορική αλήθεια, και να αποκρούει κάθε προσπάθεια ιστορικής παραχάραξης όπως την επιχειρούν εδώ και χρόνια η δεξιά και η ακροδεξιά».
Το ΑΚΕΛ, καταλήγοντας, επεσήμανε ότι «η μνήμη του Μακάριου επιτάσσει προάσπιση της δημοκρατικής μνήμης και της ιστορικής αλήθειας στον τόπο μας. Επιτάσσει άντληση συμπερασμάτων από την ταραχώδη πορεία όλων των δεκαετιών του Κυπριακού, συμπεριλαμβανομένων των ιστορικών λαθών της πολιτικής ηγεσίας. Επιτάσσει υπεράσπιση της πολιτικής του έντιμου συμβιβασμού μεταξύ Ε/κ και Τ/κ, συνέχιση της πάλης ενάντια στο έγκλημα του 1974, ενάντια στην κατοχή και τη διχοτόμηση της πατρίδας και του λαού μας, εκτεθειμένη ενώπιων σοβαρών κινδύνων ενεργειακής ακρίβειας και ενεργειακής επάρκειας».
Από πλευράς του, το ΔΗΚΟ σημείωσε πως «η ιστορία ενός τόπου δεν γράφεται μόνο με γεγονότα· χαράσσεται και με τις ηγετικές προσωπικότητες που της προσδίδουν υπεύθυνο προσανατολισμό, ουσία και εθνική αξιοπρέπεια. Για την Κυπριακή Δημοκρατία, τέτοια φυσιογνωμία υπήρξε Εθνάρχης Μακάριος. Σαράντα οκτώ χρόνια μετά το θάνατο του πρώτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, η μνήμη του παραμένει ακέραιη και ζωντανή. Οι παρακαταθήκες του διαμόρφωσαν το συλλογικό μας κριτήριο για το τι σημαίνει ηγεσία, ευθύνη, ιστορική επίγνωση και όραμα».
Στην ανακοίνωση, αναφέρεται πως ως Δημοκρατικό Κόμμα «τιμούμε τη μνήμη του μεγάλου μας ηγέτη, ο οποίος σφράγισε ανεξίτηλα με τον βίο και τους αγώνες του, τα σημαντικότερα γεγονότα της σύγχρονης ιστορίας του τόπου μας. Ο Μακάριος πέτυχε την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη διεθνή της αναγνώριση μέσα από έναν πολιτικό αγώνα σύνθετο και επίμοχθο. Με εθνική αξιοπρέπεια, υπερασπίστηκε την κρατική μας υπόσταση και αντιστάθηκε στα εγκληματικά σχέδια διχοτόμησης και τουρκοποίησης της Κύπρου. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, ήταν ο στόχος του προδοτικού πραξικοπήματος του μαύρου Ιούλη του 1974».
Το Δημοκρατικό Κόμμα, προστίθεται στην ανακοίνωση, «γέννημα της ιστορικής εκείνης περιόδου που ακολούθησε, πορεύεται με πυξίδα τις αρχές, αξίες και ιδανικά που έχει κληροδοτήσει από τον Εθνάρχη Μακάριο και αντλεί δύναμη για την αντιμετώπιση των σύγχρονων εθνικών προκλήσεων. Σε αυτόν τον δρόμο επιλέγουμε να παραμείνουμε. Στο δρόμο που ενδυναμώνει τον αγώνα μας μέχρι την απελευθέρωση της πατρίδας μας μέσα από την προάσπιση της πολυτιμότερης μας ασπίδας, που είναι η Κυπριακή Δημοκρατία ως κράτους μέλους της ΕΕ και στη βάση των ψηφισμάτων του ΣΑ των ΗΕ».
Στην δική της ανακοίνωση, η ΕΔΕΚ επισημαίνει ότι «συνετρίβη ο Κυπριακός Ελληνισμός, πάγωσε ο Ελληνισμός σε όλη την Υφήλιο, δάκρυσαν ακόμα και ηγέτες και λαοί μακρινών από την Κύπρο χωρών, στο άκουσμα της θλιβερής είδησης, στις 3 Αυγούστου 1977, ότι η καρδιά του πρώτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, του Εθνάρχη Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, σταμάτησε. Ο παγκόσμιας ακτινοβολίας και αναγνώρισης ηγέτης μιας μικρής χώρας πέρασε στην αθανασία, αφού ανάλωσε τη ζωή του αγωνιζόμενος για τα δίκαια του δύσμοιρου αυτού τόπου, του δύσμοιρου αυτού λαού».
Στην ανακοίνωσή της η ΕΔΕΚ προσθέτει πως «το φτωχό καλογεροπαίδι από την Παναγιά, από μικρό παιδί, είχε στην καρδιά και τη ψυχή του Θεό και πατρίδα. Οι αγώνες του για την Κύπρο ξεκίνησαν, πριν ακόμα ηγηθεί πολιτικά του απελευθερωτικού, αντιαποικιακού αγώνα, για αποτίναξη του βρετανικού ζυγού. Ο λαός, στη συντριπτική του πλειοψηφία, ανέθεσε στον Μακάριο να ηγηθεί της νεοσύστατης τότε Κυπριακής Δημοκρατίας και αντιμετώπισε τα ανίερα σχέδια της Τουρκίας και άλλων ξένων δυνάμεων, να καταργηθεί η Κυπριακή Δημοκρατία και να επιβληθεί διχοτόμηση».
Συνεχίζοντας, η ΕΔΕΚ σημειώνει πως «δυστυχώς, οι ξενοκίνητοι, πουλημένοι προδότες της χούντας των Αθηνών και της ΕΟΚΑ Β΄, με το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974, στοχοποίησαν τον Μακάριο, για να αποσταθεροποιήσουν την Κύπρο, να την «απογυμνώσουν» και να ανοίξει ο δρόμος για την εισβολή της Τουρκίας. Δεν μπόρεσαν να εξουδετερώσουν βιολογικά τον Μακάριο, αλλά κατάστρεψαν την Κύπρο. Το δίδυμο έγκλημα του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής, κατέστησε την πατρίδα μας ημικατεχόμενη και απειλούμενη από τους Τούρκους. Ο Μακάριος προσπάθησε, στα τρία μόνο χρόνια που έζησε μετά την εισβολή, να εξευρεθεί μια βιώσιμη και διαρκής λύση στο Κυπριακό, κάτι που δεν επέτρεψε η τουρκική αδιαλλαξία».
Καταληκτικά, η ΕΔΕΚ υπογραμμίζει πως «πενήντα ένα χρόνια μετά την εθνική τραγωδία και σαράντα οκτώ χρόνια μετά τον θάνατο του Μακαρίου, φαίνεται πως δεν έχουμε βάλει μυαλό. Κάποιοι προσπαθούν οργανωμένα και με μανία, να διαστρεβλώσουν την ιστορία και να καταστήσουν τον Μακάριο υπαίτιο για όλα τα κακά, από τα οποία υποφέρει ο τόπος. Η ΕΔΕΚ δεν θεοποίησε κανένα, αλλά δεν δέχεται την ισοπεδωτική αποδόμηση, για να δικαιωθούν οι εμμονές ή οι προδοτικές πράξεις κάποιων. Η ΕΔΕΚ θα μείνει πιστή στην πιο σημαντική παρακαταθήκη του Μακαρίου: Όχι στην όποια «λύση», για χάρη μιας διευθέτησης, όχι σε μια κακή λύση, οι συνέπειες της οποίας δεν θα μπορούν να διορθωθούν».
Η ΔΗΠΑ, στη δική της ανακοίνωση, αναφέρει ότι «ανήμερα της συμπλήρωσης 48 χρόνων από το θάνατο του αείμνηστου Εθνάρχη Μακάριου Γ, η Δημοκρατική Παράταξη αποτίει φόρο τιμής και ιστορικής μνήμης στον Μακάριο, τον πρώτο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ήταν ο ηγέτης, στο πρόσωπο του οποίου αποτυπωνόταν ο προαιώνιος πόθος του κυπριακού λαού για ελευθερία. Υπήρξε καθοδηγητής του λαού και της χώρας, ηγέτης διεθνούς εμβέλειας, που έχαιρε σεβασμού, εκτίμησης και αναγνώρισης. Συνέδεσε το όνομά του με την ίδρυση, τη διεθνή κατοχύρωση και την πρόοδο της Κυπριακής Δημοκρατίας.Μετά τη μεγάλη προδοσία, δυστυχώς "έφυγε" και ο ίδιος προδομένος από την καρδιά του».
Η ΔΗΠΑ προσθέτει πως «σε μια εποχή εντεινόμενων γεωπολιτικών ανακατατάξεων εξωτερικά της χώρας και θεσμικών προκλήσεων στο εσωτερικό, με την τουρκική προκλητικότητα και αδιαλλαξία να συνεχίζονται, η πολιτική του σκέψη και η παρακαταθήκη του παραμένουν επίκαιρες: ρεαλισμός χωρίς εφησυχασμό, εθνική ενότητα χωρίς εκπτώσεις, διεθνής δράση με στρατηγική στόχευση. Την ίδια ώρα, καλούμαστε να ακολουθήσουμε με σθένος και αποφασιστικότητα, με επιμονή και εγκαρτέρηση, την πορεία του αγώνα, της τιμής και του καθήκοντος έναντι της πατρίδας. Το διαρκές κάλεσμα του για ενότητα, συμπόρευση και συστράτευση, αποτελεί μέχρι σήμερα απαραίτητο εργαλείο για την ευόδωση του αγώνα μας για απελευθέρωση και επανένωση της πατρίδας μας, αλλά και για επίτευξη προόδου στο εσωτερικό της χώρας».
Η Δημοκρατική Παράταξη, αναφέρεται «με σταθερότητα και συνέπεια, συνεχίζει να κινείται στο ευρύτερο πλαίσιο αυτής της πολιτικής παρακαταθήκης. Πιστεύουμε στη δύναμη της Δημοκρατίας, της εθνικής συνεννόησης και της ευρωπαϊκής πορείας της Κύπρου, ως βασικά εργαλεία για την αποτροπή τετελεσμένων και την επίτευξη μιας δίκαιης, βιώσιμης λύσης του Κυπριακού. Συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε με συνέπεια και υπευθυνότητα για μια Κύπρο ελεύθερη, επανενωμένη και ισχυρή στον διεθνή της ρόλο — όπως οραματίστηκε και υπηρέτησε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Ο Μακάριος μας κληροδότησε ένα κράτος. Το δικό μας καθήκον είναι να το διαφυλάξουμε και να το ενισχύσουμε. Με αποφασιστικότητα και όραμα».
