Οκτώ ημέρες χρειάστηκε ο Γενικός Εισαγγελέας, Γιώργος Σαββίδης, για να αναδιπλωθεί σε ό,τι αφορά την παράδοση του πορίσματος για τον Θανάση Νικολάου στην οικογένεια και στους δικηγόρους της. Μεσολάβησαν λίγες μέρες, αλλά πολλές φωνές. Ένα μεγάλο πλήθος έξω από τη Νομική Υπηρεσία, να ανταποκρίνεται στο κάλεσμα της Ανδριάνας Νικολάου και να εκφράζει τον αποτροπιασμό του για την συμπεριφορά των θεσμών απέναντι σ’ αυτή τη χαροκαμένη οικογένεια, την οποία επέλεγαν να αγνοούν επί 17 χρόνια. Μα κυρίως να τους κατηγορεί μαζικά για συγκάλυψη, κουκούλωμα και αποφυγή της αλήθειας.
Υπό το βάρος των βροντερών επικρίσεων, ο Γενικός Εισαγγελέας άλλαξε γνώμη κι έκανε αυτό που από την αρχή φάνταζε ηθικά ορθό στα μάτια των πολιτών: Αποφάσισε να παραδώσει την έκθεση που ετοίμασαν οι δύο ποινικοί ανακριτές στην οικογένεια του δολοφονηθέντος, έτσι ώστε να αποκτήσουν κι αυτοί πρόσβαση σε όσα αυτό το κράτος τους έκρυβε επί 17 ολόκληρα χρόνια, προσφέροντας ταυτόχρονα μια άνετη κρυψώνα λήθης στους δολοφόνους.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Παραδόθηκε χωρίς ονόματα των εμπλεκόμενων το πόρισμα στην οικογένεια του Θανάση
Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Σαββίδης, μαζί με τον Βοηθό του Σάββα Αγγελίδη, είχαν συγκαλέσει άρον άρον συνέντευξη Τύπου για να ανακοινώσουν σε όλη την Κύπρο ότι δεν προτίθενται να δώσουν πλήρη πρόσβαση στην οικογένεια Νικολάου στο πόρισμα των ποινικών ανακριτών. Κυριολεκτικά μέσα σε διάστημα λιγότερο της μίας ώρας από την στιγμή που απέστειλαν την πρόσκληση στα ΜΜΕ για να παραστούν, είχε ήδη ολοκληρωθεί η διάσκεψη. Τόση ήταν η βιασύνη τους να πουν σε όλο τον κόσμο πως δεν πρόκειται να παραδώσουν τον πόρισμα στην ολότητά του σε μια μάνα που άφηναν να καίγεται από καημό επί 17 χρόνια και να ανακοινώσουν πως… έβαλαν τιμωρία τον Σάββα Μάτσα, γιατί αποκάλυψε μέρος των ευρημάτων του για τον Θανάση, σε αντίθεση με την σπουδή δύο δεκαετιών να κρατούν την αλήθεια θαμμένη με το νεκρό του σώμα.
Σημειώνεται ότι, στις 20 Σεπτεμβρίου, ο δικηγόρος της οικογένειας Λουκής Λουκαΐδης, απευθύνθηκε στη Νομική Υπηρεσία, τονίζοντας ότι το πόρισμα θα πρέπει να παραδοθεί, βάσει της νομολογίας και των αποφάσεων του ΕΔΑΔ και δεν έλαβε καμία απάντηση στα αιτήματά του. Δύο μέρες αργότερα, έλαβε απάντηση από Ανώτερη Λειτουργό εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, η οποία τον ενημέρωνε πως η οικογένεια μπορεί να τύχει ενημέρωσης σε κατ’ ιδίαν συνάντηση. Ωστόσο, ο κ. Λουκαΐδης ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να παρευρεθούν στη συνάντηση, εάν δεν παραδοθεί το πόρισμα, καθώς η «ενημέρωση» δεν τηρεί τις προϋποθέσεις που θέτει η νομολογία, σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα της οικογένειας του θύματος.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Όχι Νομικής Υπηρεσίας στην παράδοση του πορίσματος στην οικογένεια του Θανάση
Στις 3 Οκτωβρίου, ημέρα κατά την οποία προσεκλήθη η οικογένεια Νικολάου για την ενημέρωση, έγινε η έκτακτη δημοσιογραφική διάσκεψη, με τον κ. Σαββίδη να δηλώνει πως «οι ενδιαφερόμενοι για λόγους δικούς τους, που ανέφεραν στα ΜΜΕ, δεν παρευρέθηκαν. Σημειώνουμε ότι το δικαίωμα στην ενημέρωση, σε σχέση με διερεύνηση των συνθηκών θανάτων του εθνοφρουρού Θανάση Νικολάου είναι αδιαμφησβήτητο και καλύπτεται από το άρθρο 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του ανθρώπου και από τη σχετική νομολογία του ΕΔΑΔ και αντίστοιχα αδιαμφησβήτητη είναι και η υποχρέωση της Πολιτείας να παράσχει επαρκή ενημέρωση στους συγγενείς για τη διερεύνηση συνθηκών θανάτου όταν υπάρχουν υπόνοιες εγκληματικής ενέργειας». Σημείωσε, ωστόσο, πως οι εκθέσεις των ποινικών ανακριτών δεν δίνονται ούτε στη δημοσιότητα ούτε στους ενδιαφερόμενους και αυτή είναι «διαχρονική θέση της Νομικής Υπηρεσίας».
Περαιτέρω, ο κ. Σαββίδης ανέφερε πως «από τη στιγμή που πρόκειται για έκθεση για πρόκληση θανάτου, εφαρμόζονται νομικές αρχές σύμφωνα και με νομολογία του ΕΔΑΔ, για το τι είναι δέον να αποκαλύπτεται στους συγγενείς των θυμάτων, για ενημέρωση». «Έχοντας υπόψη ότι οι έρευνες θα συνεχίσουν», είπε, η Νομική Υπηρεσία είναι έτοιμη να παραδώσει την έκθεση, διαγράφοντας συγκεκριμένα ονόματα, «με στόχο τη διαφύλαξη της περαιτέρω έρευνας και τις ενδεχόμενες ποινικές και δικαστικές διαδικασίες από πιθανή δημοσιοποίηση στοιχείων, καθώς επίσης και του τεκμηρίου της αθωότητας προσώπων». Ακολούθως είπε πως θα δοθούν αυτούσια και τα 33 παραρτήματα, η κατάθεση της μητέρας του αποβιώσαντα αλλά όχι οι 15 άλλες καταθέσεις, «η περίληψη της ουσίας των οποίων, όμως, περιλαμβάνεται στο κύριο μέρος της έκθεσης που θα παραδοθεί».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Οδηγίες για περαιτέρω έρευνες για θάνατο Θανάση-Παραδίδεται μέρος της έκθεσης
Οκτώ μέρες μετά και μια μαζική διαμαρτυρία αργότερα, ο Γενικός Εισαγγελέας έκανε στροφή 180 μοιρών, αποφασίζοντας τελικά ότι θα παραδώσει το πόρισμα στην οικογένεια Νικολάου, αφήνοντας εκτός μόνο τα ονόματα των προσώπων, οι οποίοι θεωρούνται ύποπτοι για εμπλοκή στην υπόθεση. Σύμφωνα, μάλιστα, με τον δικηγόρο της οικογένειας, στη συνάντηση αποφασίστηκε όπως δοθεί και το μαρτυρικό υλικό της υπόθεσης, ώστε η οικογένεια να γνωρίζει σε ποιο σημείο βρίσκονται οι έρευνες. Ο κ. Σαββίδης γνωστοποίησε, επίσης, τα ονόματα των τεσσάρων ανακριτών που ανέλαβαν την περαιτέρω διερεύνηση της υπόθεσης και έδωσε και κάποιες εξηγήσεις για την «καρατόμηση» Μάτσα, την επαναφορά του οποίου στις έρευνες ζητά η οικογένεια Νικολάου.
Τελικά η Νομική Υπηρεσία άλλαξε τη «διαχρονική θέση» της. Δεν φοβάται πια ότι κινδυνεύουν από την πρόσβαση της οικογένειας στα ευρήματα οι νέες διαδικασίες. Δεν πιστεύει ότι θα πληγεί το τεκμήριο αθωότητας προσώπων. Δεν θεωρεί την προηγούμενη της πρόθεση «επαρκή ενημέρωση». Άλλαξε απόφαση, επειδή μάλλον δεν ήταν αυτά τα κίνητρά της για τη μη παράδοση του πορίσματος, αλλά μάλλον εκείνα που ο υπόλοιπος κόσμος κατάλαβε και τους έκραζε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο φόβος για την αλήθεια, το μέγεθος των ευθυνών διάφορων κρατικών υπηρεσιών, η απουσία ευαισθησίας. Άλλαξε την απόφασή της, υπό το βάρος της κατακραυγής ενός πολύ θυμωμένου πλήθους, που φώναζε «αίσχος» έξω από τα άδεια γραφεία της...
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Το «αίσχος» των πολιτών, οι ανεύθυνοι θεσμοί και το κράτος που δεν μας αξίζει